«آبی مصری»؛ قدیمیترین «رنگ مصنوعی» جهان در کاخ امپراتور روم کشف شد
باستانشناسان در ویرانههای کاخ مجلل دوموس آئورا در رم، مجموعهای از رنگدانههای باستانی را کشف کردهاند که حدود 2 هزار سال قبل برای تزئین دیوارهای این کاخ مرمرین با نقاشیهای باشکوه مورد استفاده قرار گرفته بودند.
فرادید| در بقایای کارگاههای این کاخ، محققان یک آمفورا (نوعی کوزه سفالی) حاوی رنگ زرد اخرایی و چندین ظرف کوچک پر از رنگدانههای قرمز مانند رئالگار و اخرای قرمز پیدا کردند. همچنین لگنهایی کشف شد که احتمالاً هنرمندان در آنها رنگها را با آب مخلوط میکردند.
به گزارش فرادید؛ اما مهمترین کشف، یک تکه جامد از رنگدانه آبی مصری است؛ رنگی نادر که به دلیل درخشندگی و زیبایی خاص خود، هزاران سال ارزشمند بوده است.
قطعۀ کشف شده رنگدانه آبی مصری
آلفونسینا روسو، مدیر پارک باستانشناسی کلوسئوم، درباره این کشف میگوید: «جذابیت عمق رنگ آبی این رنگدانه فوقالعاده است. دوموس آئورا بار دیگر ما را شگفتزده میکند و شکوه رنگهایی را که هنرمندان ماهر برای تزئین این کاخ مجلل و باشکوه استفاده کردهاند، به نمایش میگذارد».
برخلاف رنگهایی مانند اخرایی و رئالگار که در طبیعت یافت میشوند، رنگ آبی مصری یک رنگدانه مصنوعی است که با حرارت دادن ترکیبی از سیلیکا، سنگ آهک و مواد معدنی حاوی مس و سدیم کربنات در دمای بالا تولید میشود. این رنگ کهنترین رنگ مصنوعی شناختهشده در جهان محسوب میشود.
این رنگ باستانی که ریشه در مصر دارد، قرنها در هنر و معماری مدیترانهای مورد استفاده قرار گرفته است. همانطور که از نامش پیداست، رنگ آبی مصری برای اولین بار در مصر باستان تولید شد. این رنگ که قدمت آن به حداقل هزاره سوم پیش از میلاد بازمیگردد، به یکی از عناصر اساسی در طراحی و تزئینات تبدیل شده بود. این رنگ در ایجاد سایههای لطیف در نقاشیهای مصری و همچنین رنگآمیزی زنده مجسمههای تدفینی نقش مهمی داشت.
بقایای حوضچههایی که رنگدانهها را در آن با آب مخلوط میکردند
ویتروویوس، معمار مشهور رومی، دستور تهیه این رنگ را در کتاب خود درباره معماری در قرن اول پیش از میلاد ثبت کرد. این موضوع نشان میدهد که رنگ آبی مصری در سراسر جهان مدیترانهای گسترش یافته و در امپراتوری روم بهخوبی پذیرفته شده بود. محققان تاکنون آثار این رنگ را در حمامهای تیتوس و دیوارهای پمپئی شناسایی کردهاند.
معمولاً باستانشناسان تنها ردپاهای نامحسوسی از رنگ آبی مصری را کشف میکنند؛ اما آنچه کشف اخیر در کاخ دوموس آئورا را استثنایی میکند، اندازه قابلتوجه این قطعه از رنگ آبی مصری است. این قطعه بیش از ۵ پوند وزن داشته و طول آن به ۶ اینچ میرسد، که نشاندهنده استفاده گسترده از این رنگ در نقاشیهای کاخ نرون و همچنین تخصص بالای هنرمندانی است که روی این پروژه امپراتوری کار میکردند.
باستانشناسان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا این نمونه در داخل امپراتوری روم تولید شده یا از شهری مصری مانند اسکندریه وارد شده است.