«کوزۀ گنج باستانی» در جنگل کشف شد

فرادید| این گنجینه روز ۷ آگوست ۲۰۲۵ توسط ماتئوش لاخوویچ، عضو گروه جست‌وجو و کاوش تاریخی کشف شد. 

به گزارش فرادید، کارشناسان احتمال می‌دهند گردنبند طلایی کشف شده به گوت‌ها (قومی ژرمن که اواخر دوران روم و دوره‌ی مهاجرت در سراسر اروپا کوچ می‌کردند) تعلق داشته باشد. نمونه‌های مشابه این حلقه‌های زینتی طلایی پیش‌تر در اسکاندیناوی کشف شده که بیشتر دارای کتیبه‌های رونی بوده‌اند، هرچند این نمونه‌ی ویژه نوشته ندارد، اما به شکل شگفت‌آوری سالم و کامل باقی مانده است. رنگ زرد درخشان آن نشان می‌دهد از طلای کم و بیش خالص ساخته شده است. 

اهمیت تاریخی و فرهنگی

مارزِنا پژیبیوا باستان‌شناس در مقاله‌ای که سال ۲۰۲۱ منتشر شد، اشاره کرد که حلقه‌ها و زیورآلات طلایی جزو اشیائی هستند که در ادبیات اسکاندیناوی سده‌های میانه‌ی نخستین، به‌ویژه در «اِدای شاعرانه» (نام امروزی مجموعه‌ای از اشعار روایی گمنام به زبان نورس باستان) بیشترین اشاره به آن‌ها شده است. این حلقه‌ها و دستبندهای طلایی بیشتر نماد پادشاهی، ثروت و سخاوت بودند و همواره در قالب هدیه از سوی فرمانروایان به جنگجویان داده می‌شدند؛ رفتاری که پیوندهای اجتماعی و سیاسی را استحکام می‌بخشید. 

اهمیت این اشیاء نه‌تنها در منابع ادبی، بلکه در شواهد باستان‌شناسی و هنری هم دیده می‌شود؛ مانند سنگ مشهور «تَنگلگوردا» در گاتلَند که صحنه‌هایی از اهدای هدایا از جمله بازوبندهای طلایی را به تصویر می‌کشد. 

ماتئوش لاخوویچ گردنبند طلای چشمگیر ۲۲۲ گرمی کشف‌شده نزدیک کالیش را در دست گرفته است

گوت‌ها در لهستان

گوت‌ها در سده‌های آغازین میلادی از اسکاندیناوی به سواحل جنوبی دریای بالتیک مهاجرت کردند و سرانجام در مناطقی همچون حوزه‌ی رود ویستولای سفلی، جنگل‌های بوری توخولسکی و کراینا ساکن شدند. حضور آنان در لهستان در شکل‌گیری تاریخ منطقه مؤثر بود، به‌ویژه از راه تعامل با فرهنگ‌های اسلاوی و مشارکت در جنبش‌های گسترده‌تر دوران مهاجرت که اروپا را دگرگون کرد. 

کشف گردنبند طلای کالیش، داده‌های ارزشمند درباره‌ی مسیرهای تجاری، مهارت‌های فلزکاری و تبادل فرهنگی میان جوامع گوتی و اسکاندیناوی ارائه می‌دهد. این‌گونه یافته‌ها نه‌تنها شناخت ما از اروپای اوایل سده‌های میانه را گسترش می‌دهند، بلکه در حفظ میراث ملموس گذشته‌ی کهن لهستان هم سهم زیادی دارد.

مترجم: زهرا ذوالقدر