دلیل علمی تغییر ناگهانی احساسمان به یک فرد در ابتدای رابطه؛ از جذابیت اولیه تا انزجار

روانشناسان می‌گویند ممکن است یک دلیل تکاملی وجود داشته باشد که وقتی متوجه می‌شوید فردی که مخفیانه از او خوشتان می‌آید مثلاً با سر و صدا غذا می‌خورد، بلافاصله از او چندشتان می‌شود.

اصطلاح «Ick» به معنی «انزجار» یا «چندش» که در تیک تاک و اینستاگرام رایج شده احساس زمانی را توصیف می‌کند که جذابیت یک نفر برای ما به‌ناگاه به احساس انزجار از او منجر می‌شود؛ اتفاقی که اغلب در در مراحل ابتدایی روابط عاشقانه می‌افتد.

در واقع Ick، تغییر ناگهانی در احساسات را از جذابیت ابتدایی تا انزجار توصیف می‌کند.

نمونه‌های رایج که محرک بیزاری و انزجار ما می‌شوند عبارتند از سطح پایین بهداشت، خودبزرگ‌بینی و پرخاشگری. اما بسیاری از افراد موارد به‌ظاهر بی‌ضرری را هم برای این موضوع گزارش کرده‌اند، مانند خوابیدن روی ملحفه آبی (!) یا حتی استفاده از مخفف برخی کلمات که به نظر برخی افراد، عبور از خط قرمز است.

روانشناسان بالینی بر این باورند که در این زمینه یکی از این دو اتفاق ممکن است در حال وقوع باشد: ممکن است یک هشدار غریزی ابتدایی برای دور از خطر باشد و یا اینکه ناشی از «سبک دلبستگی اجتنابی» باشد.

به گفته دکتر کارلا ماری مانلی، نظریه تکاملی می‌گوید که این ممکن است بخشی از یک غریزه ابتدایی باشد تا از ما در برابر چیزهایی که می‌تواند به ما آسیب برساند محافظت کند.

به عنوان مثال، احساس انزجار ما از یک مزه، بو یا بافت ناخوشایند، ما را از خوردن قارچ‌های سمی یا غذاهای فاسد دور می‌کند.

با این حال این موضوع در مورد آدم‌ها کمی پیچیده‌تر است.

در عصر مدرن، ick یا احساس انزجار از یک پدیده، در مورد خطراتی متفاوت از آنچه پیشینیان ما را تهدید می‌کرد به ما هشدار می‌دهد؛ جایی که احساس غریزی به آنها می‌گفت در جایی از غار که اجابت مزاج می‌کنند نخوابند.

حالا این موضوع بیشتر به آدم‌های دیگر مربوط می‌شود و اینکه آیا شریک زندگی مناسبی خواهند بود یا خیر.

مانلی می‌گوید:‌ «چیزی در آن شخص یا رفتار او باعث تغییر ناگهانی احساس طرف مقابل می‌شود.»

زمانی که فردی که با او قرار عاشقانه دارید سر پیشخدمت رستوران داد می‌زند یا مدام از نحوه صحبت کردن شما انتقاد می‌کند می‌تواند نشانه‌ای از این موضوع باشد که او در آینده ممکن است بدرفتاری کند یا والدین بدی برای فرزندتان باشد.

آن فرد حتی می‌تواند خاطرات مشابه دردناک دوران کودکی خودتان را تداعی کند.

اما دکتر لزلی فیل، که او هم روانشناس بالینی است می‌گوید این موضوع در افرادی که احساس ناامنی می‌کنند و سبک دلبستگی اجتنابی دارند شایع‌تر است.

تصور کنید در اولین قرار ملاقات با مردی هستید که موقع نوشیدن آب از نی استفاده می‌کند و آن را با سر و صدا می‌نوشد یا زنی که معلوم می‌شود بدغذاست.

به گفته فیل، مردم گاهی اوقات زمانی که واقعیت، خیال را در هم می‌شکند دچار تغییر ناگهانی احساس می‌شوند. و این فانتزی‌ها اغلب توسط فیلم‌های عاشقانه یا فهرست‌هایی که ویژگی‌های شریک زندگی ایده‌آل را معرفی می‌کنند تقویت می‌شوند.

او گفت: «اگر متوجه شده‌اید که مدام با افراد مختلف دچار این حس انزجار می‌شوید، روان‌درمانی یا ابزارهای دیگر برای خودشناسی می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید چرا خیلی سریع همه خواستگارها را رد صلاحیت می‌کنید.

کسی که این سبک ارتباط را با دیگران نشان می‌دهد ممکن است «سبک دلبستگی اجتنابی» داشته باشد که آن را با حس منزجر بودن اشتباه می‌گیرد.

فیل گفت: «این افراد در برقراری روابط با افراد دیگر مشکل دارند، ممکن است ناگهان احساس کنند که دلزده شده‌اند، زیرا از رسیدن به مرحله بعدی با طرف مقابل می‌ترسند.»

سبک دلبستگی ما در دوران کودکی شکل می‌گیرد و تاثیر خود را تا آخر عمر بر نحوه برخورد ما با روابط به جا می‌گذارد.

سبک دلبستگی اجتنابی می‌تواند ناشی از غفلت والدین از نشان دادن این موضوع باشد که به فرزند خود اهمیت می‌دهند و یا ناتوانی در تأمین نیازهای اساسی مانند غذا و سرپناه موجب آن شود.

در بزرگسالی، افرادی که سبک دلبستگی اجتنابی دارند، ممکن است بیش از حد احساس خودکفایی می‌کنند، گویی به هیچ‌ کسی نیاز ندارند. به ‌ویژه به این دلیل که ممکن است افراد دیگر را بر اساس تربیت خود غیرقابل اعتماد و اتکا بدانند.

بنابراین، این ترس از صمیمیت می‌تواند در قالب تغییر ناگهانی احساس شما نسبت به آن فرد به سمت ناخوشایند بودن ظاهر شود.

که البته به گفته فیل با روان‌درمانی قابل بهبود است. او توصیه می‌کند به جای به اینکه به دنبال علایم هشداردهنده باشید، دنبال ویژگی‌هایی در او بگردید که دوست دارید طرف مقابلتان داشته باشد.

منبع: روزیاتو