بمب افکن نسل ششم PAK DA روسیه در مقابل B-21 آمریکا؛ برتری با کدام است؟
بمب‌افکن نسل ششم PAK DA (پروژه توپولف) یک هواگرد استراتژیک رادارگریز در حال توسعه توسط شرکت هوافضای روسی توپولف است که طراحی آن به اوایل دهه ۲۰۰۰ بازمی‌گردد.
فرادید| دو بمب‌افکن PAK DA روسی و B-21 Raider آمریکایی، به‌عنوان هواگردهای نسل ششم با تمرکز بر فناوری پنهان‌کاری، برد عملیاتی بالا و توانایی حمل تسلیحات سنگین طراحی شده‌اند. این دو پروژه را باید پاسخ به نیازهای استراتژیک روسیه و آمریکا برای حفظ برتری در جنگ‌های هوایی آینده دانست.
به گزارش فرادید، رقابت با فناوری‌های غربی و جایگزینی بمب‌افکن‌های قدیمی‌تر مانند Tu-95 و Tu-160 آمریکا و روسیه را بر آن داشته است تا در راستای به‌روزرسانی تسلیحات هوایی خود اقدامات را لازم را به انجام برسانند. در این میان هر دو این کشورها به عنوان ابرقدرت‌های جهان، پیوسته در حال مقایسه‌شدن با یکدیگر بوده و هستند. ما در این مقاله، به مقایسه دو بمب‌افکن مهم این دو ابرقدرت خواهیم پرداخت.
بمب‌افکن PAK DA روسیه
بمب‌افکن نسل ششم PAK DA (پروژه توپولف) یک هواگرد استراتژیک رادارگریز در حال توسعه توسط شرکت هوافضای روسی توپولف است که طراحی آن به اوایل دهه ۲۰۰۰ بازمی‌گردد.
این بمب‌افکن با طراحی بال‌پرنده، قابلیت حمل تا ۳۰ تن مهمات پیشرفته، از جمله موشک‌های هایپرسونیک اتمی، را دارد. وزن آن بیش از ۱۴۰ تن بوده و با سرعت کروز حدود ۷۵۰ کیلومتر در ساعت، برد عملیاتی حدود ۱۰,۰۰۰ کیلومتر را ارائه می‌دهد. PAK DA مجهز به فناوری‌های پنهان‌کاری، موتورهای پیشرفته بدون پس‌سوز، سیستم‌های دفاعی مدرن، و قابلیت پرواز بدون خلبان با امکان شبکه‌سازی با پهپادهای تهاجمی است.
البته این پروژه هنوز در مرحله طراحی و آزمایش‌های زمینی قرار دارد و انتظار می‌رود اولین پرواز آن در سال ۲۰۲۵ انجام شود، اما به دلیل تحریم‌ها و مشکلات جنگ اوکراین، تولید انبوه آن ممکن است تا سال ۲۰۳۰ یا بعدتر به تعویق بیفتد.
بمب‌افکن B-21 Raider آمریکا
بمب‌افکن B-21 Raider، ساخته‌شده توسط نورثروپ گرومن، یک بمب‌افکن استراتژیک رادارگریز نسل ششم است که برای جایگزینی B-2 Spirit طراحی شده است. این هواگرد با طراحی بال‌پرنده و عرض بال حدود ۳۹ تا ۴۲ متر، از فناوری‌های رادارگریز نسل پنجم بهره می‌برد که سطح مقطع راداری آن را به‌طور قابل‌توجهی کمتر از B-2 می‌کند.B-21 قادر به حمل تسلیحات متعارف و هسته‌ای، از جمله بمب‌های هدایت‌شونده JDAM و بمب هسته‌ای B61-12، است.
این بمب‌افکن با طراحی ماژولار برای انطباق با فناوری‌های آینده، قابلیت پرواز در ارتفاع بالا و ادغام با سیستم‌های دیجیتال پیشرفته را دارد. B-21 در نوامبر ۲۰۲۳ اولین پرواز خود را انجام داد و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۷ وارد خدمت شود. هزینه تولید پایین‌تر و برنامه‌ریزی برای ساخت حداقل ۱۰۰ فروند، آن را به گزینه‌ای اقتصادی‌تر از B-2 تبدیل کرده است.
مقایسه بمب افکن PAK DA روسیه و B-21 آمریکا
هر دو بمب‌افکن ویژگی‌های پیشرفته‌ای دارند، اما تفاوت‌های کلیدی‌ای در وضعیت توسعه، فناوری، و قابلیت‌های عملیاتی آنها وجود دارد. B-21 از نظر پیشرفت پروژه به‌طور قابل‌توجهی جلوتر است؛ این بمب‌افکن اولین پرواز خود را انجام داده و برنامه‌ریزی برای ورود به خدمت تا سال ۲۰۲۷ دارد، در حالی که PAK DA هنوز در مرحله طراحی و آزمایش زمینی است و با تأخیرهای ناشی از تحریم‌ها و جنگ اوکراین مواجه شده است. از نظر فناوری پنهان‌کاری، آمریکا با تجربه تولید B-2 و F-35، برتری قابل‌توجهی دارد و B-21 از مواد کامپوزیتی پیشرفته و فناوری رادارگریز نسل پنجم بهره می‌برد، در حالی که منابع مختلف تردیدهایی درباره توانایی روسیه در دستیابی به سطح مشابه پنهان‌کاری مطرح کرده‌اند.
از نظر تسلیحات، PAK DA با توانایی حمل ۳۰ تن مهمات، از جمله موشک‌های هایپرسونیک اتمی، پتانسیل تهاجمی بالایی دارد، اما B-21 با انعطاف‌پذیری در حمل تسلیحات متعارف و هسته‌ای و ادغام با سیستم‌های دیجیتال مدرن، قابلیت عملیاتی گسترده‌تری ارائه می‌دهد. برد عملیاتی PAK DA (حدود ۱۰,۰۰۰ کیلومتر) با B-21 قابل‌مقایسه است، اما B-21 با طراحی ماژولار، امکان ارتقاء سریع‌تر برای فناوری‌های آینده را دارد. از نظر اقتصادی، B-21 با هزینه تولید پایین‌تر و برنامه‌ریزی برای تولید انبوه (حداقل ۱۰۰ فروند) در مقایسه با PAK DA که هنوز تعداد تولید مشخصی ندارد، مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
کوتاه‌سخن آن که B-21 Raider به دلیل پیشرفت در توسعه، فناوری پنهان‌کاری برتر و برنامه‌ریزی تولید انبوه، برتری نسبی دارد. در مقابل، PAK DA نیز پتانسیل رقابت در آینده را خواهد داشت و می‌تواند رقیب بسیار جدی‌ای برای بمب‌افکن آمریکایی باشد، به‌ویژه با قابلیت‌های هایپرسونیک و تجهیزات لیزری‌اس که برای آن در نظر گرفته شده است.
