پشه‌ها انسان را بو می‌کشند؟!

فرقی نمی‌کند از ترکیبات دافع حشرات استفاده کنید یا لباس آستین بلند، زیرا به نظر می‌رسد پشه‌ها همیشه راه خود را به سمت شما پیدا می‌کنند. اکنون محققان می‌گویند که مکانیسم پشت این توانایی در پشه‌ها را پیدا کرده‌اند.

به نقل از گاردین، انسان‌ها ترکیبی معطر از بوی بدن، گرما و دی اکسید کربن تولید می‌کنند که در هر فرد متفاوت است و پشه‌ها برای تعیین وعده غذایی بعدی خود از این ترکیب استفاده می‌کنند. این مطالعه که در ژورنال علمی "Cell" منتشر شده است نشان می‌دهد، در حالی که اکثر حیوانات دارای مجموعه خاصی از نورون‌ها هستند که به وسیله آن‌ها بو‌ها را تشخیص می‌دهند، پشه‌ها می‌توانند بو‌ها را از طریق چندین مسیر مختلف تشخیص دهند.

مگ یانگر (Meg Younger)، استادیار زیست شناسی در دانشگاه بوستون و یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه می‌گوید: ما متوجه شدیم که تفاوت اساسی در نحوه کدگذاری بو‌ها توسط پشه‌ها در مقایسه با سایر حیوانات وجود دارد.

توانایی پشه‌ها در یافتن انسان‌ها برای نیش زدن حتی پس از حذف یک خانواده کامل از پروتئین‌های تشخیص دهنده بوی انسان در پشه، محققان دانشگاه راکفلر در نیویورک را شگفت‌زده کرد.

این تیم سپس گیرنده‌های بو را در شاخک‌های پشه‌ها بررسی کردند. این شاخک‌ها به مواد شیمیایی شناور در محیط متصل می‌شوند و از طریق نورون‌ها به مغز سیگنال می‌دهند.

یانگر می‌گوید: ما فرض می‌کردیم که پشه‌ها از اصول اصلی بویایی پیروی می‌کنند، یعنی اینکه تنها یک نوع گیرنده در هر نورون آن‌ها بیان می‌شود. اما در عوض، چیزی که ما شاهد آن بوده‌ایم این است که گیرنده‌های مختلف می‌توانند به بو‌های مختلف در یک نورون پشه پاسخ دهند.

این بدان معناست که از دست دادن یک یا چند گیرنده بر توانایی پشه‌ها در دریافت بوی انسان تأثیر نمی‌گذارد. محققان می‌گویند این سیستم پشتیبان می‌تواند به عنوان یک مکانیسم بقا تکامل یافته باشد.

پشه تب زرد (Aedes aegypti) برای نیش زدن انسان‌ها تخصص یافته است و باور بر این است که این پشه‌ها برای انجام این کار تکامل یافته‌اند، زیرا انسان همیشه نزدیک به آب‌های شیرین زندگی می‌کند و پشه‌ها تخم‌های خود را در آب شیرین می‌گذارند. ما غذای کاملی هستیم، بنابراین تلاش برای یافتن انسان بسیار زیاد است.

در نهایت، محققان می‌گویند، درک اینکه چگونه مغز پشه بوی انسان را پردازش می‌کند، می‌تواند برای مداخله در رفتار نیش زدن و کاهش شیوع بیماری‌هایی که از طریق پشه منتقل می‌شود مانند مالاریا، تب دنگی و تب زرد مورد استفاده قرار گیرد.

یکی از استراتژی‌های اصلی برای کنترل پشه‌ها جذب آن‌ها به تله‌هایی برای حذف آن‌ها است. اگر بتوانیم از این دانش برای درک چگونگی انتقال بوی انسان به شاخک و مغز پشه استفاده کنیم، می‌توانیم ترکیباتی ایجاد کنیم که برای پشه‌ها جذاب‌تر از ما باشد.

دکتر مارتا آندرس میگوئل (Marta Andres Miguel)، از دانشگاه کالج لندن، که در این مطالعه شرکت نداشته، می‌گوید: این یک کشف قابل توجه نه تنها از منظر زیست شناسی بنیادی، بلکه از منظر کنترل بیماری اهمیت دارد، زیرا مسیر‌های جدیدی را برای کنترل این بیماری‌ها باز می‌کند.