فیلم «آرژانتین ۱۹۸۵»؛ روایتی شاداب و درخشان از محاکمۀ دیکتاتور‌ها

فرادید | در جریان کودتایی که در سال ۱۹۷۶ اتفاق افتاد، یک دیکتاتوری نظامی مورد حمایت آمریکا در کشور آرژانتین بر سر کار آمد که در طی دوران قدرتش سرکوب شدید و وحشیانه‌ای را نسبت به مخالفانش اعمال کرد. کارنامۀ این دیکتاتوری نظامی پر از شکنجه، آدم‌ربایی، قتل و ارعاب بود. بعد از شکست در جنگ با انگلستان بر سر جزایر فالکلند، این دیکتاتوری به تدریج قدرتش را از دست داد و در سال ۱۹۸۳ به کلی فروپاشید. در سال ۱۹۸۵ ژنرال‌هایی که رهبری این رژیم دیکتاتوری را به عهده داشتند، به عنوان متهم در محضر دادگاه قرار گرفتند. فیلم «آرژانتین ۱۹۸۵» روایتی از ماجرای این دادگاه است.

به گزارش فرادید؛ این فیلم روایتی نسبتا دقیق از ماجرا را ارائه می‌دهد و البته طبیعتا عناصری دراماتیک نیز به آن اضافه کرده است. شخصیت اصلی فیلم دادستانی به اسم خولیو استراسرا است که وظیفۀ اقامۀ دعوی علیه متهمان را به عهده دارد. خولیو آدم شکاک و خیلی ملاحظه‌کاری است که دائم از اینکه مبادا برایش پاپوش درست کنند می‌ترسد؛ اما او در عین حال آدم ایدئال‌گرایی است که می‌خواهد کار درست را انجام بدهد. ریکاردو دارین با بازی درخشان خودش پیوند باورپذیری بین این دو جنبۀ شخصیت خولیو ایجاد کرده و یک لایۀ ظریف طنز به فیلم اضافه کرده است.

خولیو به همراه دستیار جوانش باید در طی مدت کوتاهی مدارک کافی از جنایات این ۹ افسر ارشد نظامی فراهم کنند تا بتوانند آن‌ها را به زندان بفرستند. اما این اصلا مسیر راحتی نیست. خیلی‌ها به خاطر ارتباطاتی که با دیکتاتوری نظامی داشته‌اند نمی‌خواهند با آن‌ها همکاری کنند و خیلی‌ها از عواقب این کار می‌ترسند. علاوه بر این، دائما تهدیداتی هم علیه دادستان و دستیارش صورت می‌گیرد. تنها چند جوان بی‌تجربه حاضر می‌شوند برای جمع کردن مدارک به آن‌ها کمک کنند؛ مدارکی که پرده از جنایات هولناک رژیم دیکتاتوری برمی‌دارند.

فیلم «آرژانتین ۱۹۸۵» با وجود زمان بیش از دو ساعته‌اش روایت پرکششی دارد که احساسات مختلفی مثل شادی و اضطراب و اندوه را هم‌زمان به مخاطب القا می‌کند؛ این فیلم با لبخند آغاز می‌شود و با اشک شوق به پایان می‌رسد. صحنۀ سخنرانی نهایی خولیو در دادگاه نقطۀ اوج فیلم است؛ بخصوص عبارت پایانی او که می‌گوید: «عالیجناب! دوباره هرگز!» این لحظه‌ای است که نه فقط حاضران در دادگاه بلکه بیننده را هم به شوق می‌آورد.

همه چیز در این فیلم درست و به اندازه است. آنچه در یک حکومت سرکوبگر می‌گذرد به خوبی از لابلای گزارش‌ها و مصاحبه‌های قربانیان خودش را نشان می‌دهد؛ از شکنجۀ زنان باردار گرفته تا ربودن جوانانی که خانواده‌هایشان دیگر هرگز آن‌ها را ندیدند. اما همۀ این‌ها به شکلی در فیلم ارائه می‌شود که آزاردهنده و زجرآور نیست.

«آرژانتین ۱۹۸۵» فیلم ساده و سرراستی است و داستان پیچیده و عجیبی ندارد، اما روایت خودش را از یکی از مهم‌ترین دادگاه‌های تاریخ آرژانتین به شکلی بسیار هنرمندانه و جذاب به مخاطب ارائه کرده است.

کارگردان : سانتیاگو میتره (Santiago Mitre)

بازیگران : ریکاردو دارین (Ricardo Darin)، خوآن پدرو لانزانی (Juan Pedro Lanzani) و دیگران

امتیاز منتقدان (راتن‌تومیتوز) : ۹۸%

امتیاز مخاطبان (راتن‌تومیتوز) : ۹۶%