شناسایی قطعات فلزی متعلق به لشکر نوزدهم رم باستان
شکستِ روم از قبایلِ ژرمن در نبردِ جنگلِ توتوبورگ در نهمین سال بعد از میلاد آنقدر فاجعهآمیز بود که در سراسرِ این امپراتوری امواجی از ناآرامی را ایجاد کرد. در طی این نبرد سه لژیون که روی هم ۲۰۰۰۰ سرباز داشتند، از بین رفتند.
فرادید | محققانِ آلمانی با استفاده از روشِ جدیدی برای آزمایشِ مواد شیمیایی، اشیاء متعلق به لشکر نوزدهم ارتش روم را در آثار فلزیِ باستانیِ کشفشده در جنگ جنگلِ توتوبورگ در روستای کلکریس در آلمان شناسایی کردهاند.
به گزارش فرادید ، شکستِ روم از قبایلِ ژرمن در نبردِ جنگلِ توتوبورگ در نهمین سال بعد از میلاد آنقدر فاجعهآمیز بود که در سراسرِ این امپراتوری امواجی از ناآرامی را ایجاد کرد. در طی این نبرد سه لشکر یا لژیون که روی هم ۲۰ هزار سرباز داشتند، از بین رفتند. حالا دانشمندان از یک روشِ تازۀ تجزیهوتحلیل موادِ شیمیایی برای پیدا کردنِ لشکرهای نابودشده در کلکریس استفاده کردهاند و توانستهاند لژیونِ نوزدهم روم را در کلکریس شناسایی کنند.
(یک دستگیرۀ فلزی رومی)
ویژگیِ ترکیبِ عناصر کمیاب در مصنوعات را میتوان با استفاده از تجزیهوتحلیلِ طیفسنجِ فلزاتِ غیرآهنی مانند برنز و برنج شناسایی کرد. از آنجایی که هر لژیونِ رومی آهنگرِ مخصوصِ خودش را داشت که دائماً در نبردها به تعمیر و تعویضِ سلاحها و تجهیزات مشغول بود، حتی لژیونهایی که با هم میجنگیدند هم امضایِ خاصِ خودشان را در فلزات بر جای میگذاشتند.
در زمانِ شناسایی و تاریخنگاریِ بقایایِ میادینِ پیچیده نبرد، مانند آنهایی که در کلکریس بر جای مانده است، استفاده از روشی که بتواند این اشیاء را منحصراً به یک لژیونِ خاص مرتبط کند، یک پیشرفتِ بزرگ در باستانشناسی محسوب میشود.
کشفِ سکهها و ادواتِ جنگی در میدانی در شمالشرقی آلمان در سال ۱۹۸۷، توسطِ یک افسرِ نیروی ارتش بریتانیا و باستانشناسِ غیرحرفهای به نامِ تونی کلان، این گمانهزنی را که میتوان میادینِ نبردِ باستانی را کشف کرد، تقویت نمود. اما این موضوع دهها سال فقط در حدِ یک نظریه باقی ماند. از آن زمان، در کلکریس بیشاز ۷۰۰۰ شیء باستانی از افسار اسب تا اقلامِ روزمره و قدیمیترین مجموعه زرهیِ رومی کشف شده است.
روشِ شناساییِ امضای فلزی به این ترتیب انجام شد که ۵۵۰ نمونه غیرآهنیِ کشفشده در این منطقه جنگی گردآوری شد. فلزاتی که برای تعمیر در کورههای آهنگریِ میادینِ نبرد استفاده میشدند، حاویِ عناصرِ کمیاب بودند، اما این عناصر آنقدر کم بودند که آهنگرانِ رومی متوجه آنها نمیشدند. این عناصر از طریقِ سنگهای معدنِ اصلی و افزودنیهای متنوع در زمانِ فراوری و چسبندگی به ابزار وارد فلزات میشدند.
(یک سگک کمربند رومی)
پردازش فلزات در محلِ نبرد باعث شده بود که لژیونهای مختلف در گذرِ زمان الگویی متمایز از ترکیباتِ فلزی را شکل دهند. درواقع منظور از عناصر کمیاب، ردی از ترکیباتِ فلزی است که در سلاحهای هر لژیون استفاده میشد و با لژیونهای دیگر، به همان دلایلی که گفته شد، متفاوت بود.
آنیکا دِیکمان، محقق موزه معدن در بوخوم، میگوید: «بهاینترتیب، ما توانستیم اثرِ انگشتِ ترکیباتِ فلزیِ مخصوص هر لژیون را، با توجه به آنکه میدانستیم هر لژیون در کجا مستقر بوده است، شناسایی کنیم.»
برایناساس، تمامِ فلزاتِ بهدستآمده از کلکریس با نمونههایی از فلزاتِ چندینِ مکانِ رومی دیگر مقایسه شد و مشخص شد که هر لژیون الگویی خاص از فلزات را در ادواتِ جنگی و مصنوعاتِ فلزی خود داشته است.
پس از تجزیهوترکیب کامل و شناسایی عناصر کمیاب در ترکیباتِ فلزی، مشخص شد که، خصوصاً لژیونِ نوزدهم، که در واروس نابود شد و از سالها قبل از آن در جنوبِ آلمان مستقر شده بود، با لژیونهای دیگری که سالها بعد برای انتقامجویی نبردِ توتوبورگ در این ناحیه مستقر شدند، متفاوت بودند. همه این اطلاعات با شناساییِ ترکیباتِ شیمیاییِ موجود در فلزات به دست آمد.
منبع: ArkeoNews
ترجمه: سایت فرادید