راز‌های کاهش وزن پایدار

محققان دریافته اند که با استفاده از برخی از نشانگر‌های زیستی، می‌توان توانایی افراد را در کاهش و تثبیت وزن کاهش یافته در درازمدت پیش‌بینی کرد. محققان نوعی نشانگر زیستی کشف کرده‌اند که می‌تواند توانایی فرد در کاهش وزن و تثبیت وزن کاهش‌یافته در درازمدت را پیش‌بینی کنند.

به نقل از وبگاه سای‌تِک‌دِیلی، این نشانگر‌های زیستی شامل شناسه‌هایی (signatures) از میکروبیوم (همه ژن‌ها و توده سلول‌های ریزاندامگان مستقر در یک بخش ویژه) روده، پروتئین‌های ساخته‌شده توسط بدن انسان و سطوح دی‌اکسیدکربن در بازدم است.

نشانگر‌های زیستی (biomarkers) می‌توانند خصوصیات زیستی یا مولکول‌های زیستی باشند که با آزمایش قسمت‌هایی از بدن مانند برخی بافت‌های خاص یا آزمایش خون شناسایی می‌شوند و فرایند‌های بیمار یا طبیعی را در بدن نشان دهند؛ همچنین این نشانگر‌ها می‌توانند برخی سلول‌های خاص، ژن‌ها، محصولات ژن‌ها، آنزیم‌ها یا هورمون‌ها باشند.

این پژوهش محققان دانشگاه استنفورد در آمریکا نشان داد باکتری‌های روده و میزان پروتئین‌های خاصی که بدن تولید می‌کند، احتمالاً بر توانایی فرد برای تثبیت وزن تأثیر می‌گذارد؛ علاوه بر این، برخی از افراد با رژیم‌های کم‌چرب وزن بیشتری از دست می‌دهند؛ در حالی که برخی دیگر نتایج بهتری از رژیم‌های کم‌کربوهیدرات می‌گیرند.

روند پژوهش

محققان داده‌های یک پژوهش درخصوص کاهش وزن را طی یک سال تجزیه‌وتحلیل کردند که سبب شد رفتار‌ها و نشانگر‌های زیستی را در کاهش وزن کوتاه‌مدت و بلندمدت نقش دارند، شناسایی کنند.

پیروی دقیق از یک رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات سالم یا سالم کم‌چرب چیزی بود که برای کاهش وزن کوتاه‌مدت در ۶ ماه اول اهمیت داشت. اما افرادی که وزن کاهش‌یافته را به مدت یک سال حفظ کردند، به اندازه کسانی کالری دریافت کردند که در طول ۶ ماه دوم، دوباره افزایش وزن داشتند یا وزن خود را کاهش ندادند.

چه چیزی این تفاوت را توضیح می‌دهد؟

بر اساس این پژوهش، باکتری‌هایی که در روده زندگی می‌کنند و مقدار پروتئین‌های خاصی که بدن می‌سازد، بر توانایی افراد در تثبیت وزنشان تأثیر می‌گذارد. برخی از مردم، با رژیم‌های کم‌چرب وزن بیشتری کم می‌کنند؛ در حالی که برخی دیگر با رژیم‌های کم‌کربوهیدرات نتیجه بهتری می‌گیرند.

محققان چندین نشانگر زیستی را شناسایی کردند که پیش‌بینی می‌کنند یک فرد تا چه حد در کاهش وزن موفق خواهد بود و سپس تثبیت وزن در درازمدت موفق خواهد بود یا خیر. این نشانگر‌های زیستی شامل شناسه‌هایی از میکروبیوم روده، پروتئین‌های ساخته‌شده توسط بدن انسان و سطوح دی‌اکسید کربن در بازدم است.

یکی از محققان تیم پژوهشی گفت: کاهش وزن، معمایی پیچیده است؛ اما می‌توان از همان ابتدا با میکروبیوم و نشانگر‌های زیستی متابولیک پیش‌بینی کرد که چه کسی بیشترین کاهش وزن را خواهد داشت و چه کسی قادر به تثبیت وزن خواهد بود.

آیا برای کاهش وزن، کاهش کالری کافی است؟

این پژوهش نشان داد که فقط کاهش کالری یا ورزش برای کاهش وزن در طول یک سال کافی نیست. افرادی هستند که کالری بسیار کمی مصرف می‌کنند؛ اما وزن آن‌ها به دلیل نحوه سوخت‌وساز بدنشان کاهش نمی‌یابد. به گفته محققان، این به خاطر نداشتن اراده نیست؛ بلکه به دلیل نحوه عملکرد بدن آن‌ها است؛ به عبارت دیگر، اگر بدن کسی کربوهیدرات‌ها را ترجیح می‌دهد و او عمدتاً چربی می‌خورد، سوزاندن آن کالری‌ها بسیار سخت‌تر خواهد بود.

شیائو لی (Xiao Li)، یکی از محققان، می‌گوید: اگر یک رژیم غذایی برای کسی که می‌شناسید مفید است و برای شما مفید نیست، ممکن است آن رژیم غذایی خاص برای شما مناسب نباشد.

روی مواد مغذی تمرکز کنید

اطلاعات به‌دست‌آمده از میکروبیوم روده، تجزیه‌وتحلیل پروتئومی و نشانه‌های ضریب تنفسی، پایه و اساس رژیم‌های غذایی شخصی‌سازی‌شده را می‌سازند. محققان معتقدند ردیابی مقدار برخی از گونه‌های میکروب روده راهی برای تعیین این خواهد بود که کدام رژیم‌ها برای کاهش وزن افراد بهترین هستند.

به گفته محققان، تا زمان تکمیل پژوهش‌ها در این زمینه، تمرکز افراد باید خوردن غذا‌های با کیفیت بالا باشد که فرآوری‌شده نیستند و آرد و شکر تصفیه‌شده کمی دارند.

آن‌ها می‌گویند: اگر در رژیم غذایی خود به کیفیت غذا توجه کنید، می‌توانید کالری‌شماری را فراموش کنید.