تحول موسیقی با تکنولوژی‌های جدید

در طول ۳۰ سال گذشته شرکت‌های فعال در عرصه تکنولوژی موسیقی سه هدف مهم داشته‌اند؛ وضوح و کیفیت، دسترسی همیشگی و فراوانی. CDها صدای شکننده‌ای را ارائه دادند که با این حال پیشرفت بسیار بزرگی در مقابل نوار کاست بود؛ یک ابزار رسانه‌ای مستعد برای تجزیه.

آهنگ‌های بسیار زیادی می‌توانستند به راحتی با فرمت MP۳ ذخیره شوند تا به این ترتیب طول عمر آهنگ‌ها و فایل‌های موسیقی افزایش پیدا کرد و به دوره آی‌پاد رسیدند. موبایل‌های هوشمند بی‌شک این ویژگی‌ها را بهبود دادند و سرویس‌های پخش آنلاین امکان بقای مجازی هر آهنگی هر قدر هم قدیمی را در دنیا فراهم کردند.

این مزایا حالا به راحتی در دسترس اغلب مردم دنیا قرار دارد. دیجیتالی شدن فایل‌های موسیقی از گرد و غبار گرفتن و خش افتادن که اتفاقی شایع برای نوارهای کاست و حتی CDها بود، جلوگیری کرد و همزمان کیفیت پخش را هم بالا برد تا علاقه‌مندان موسیقی را با جزئیات بیشتری گوش کنند. همان‌طور که فایل‌های موسیقی فشرده‌تر می‌شوند، دغدغه فضای لازم برای ذخیره آنها هم بیشتر می‌شود.

تعدادی از شرکت‌ها سال‌هاست که با مشکلات مربوط به کیفیت صدا درگیر هستند، با این حال اما آنها به تازگی به مسیر اصلی رسیده‌اند؛ همان‌طور که شرکت‌های تکنولوژی و خودروسازی سیستم‌های پخش موسیقی با کیفیت را به‌عنوان راهی برای متفاوت کردن محصولاتشان و ایجاد راه درآمدزایی جدید، انتخاب کردند.

پلت‌فرم‌های پخش آنلاین موسیقی مانند Tidal، Deezer و ۷digital تمام فهرست‌هایشان را به فایل‌های موسیقی تبدیل کرده‌اند که با کیفیت استودیو اجرا می‌شوند. تولیدکنندگان گوشی‌های موبایل و شرکت‌های سازنده خودروهای لوکس مشتاقانه به دنبال راه‌های جدیدی برای بهبود بلندگوهایشان هستند.

آنها باید با دو چالش فنی اصلی در این مورد روبه‌رو شوند؛ اینکه چطور فایل‌های دیجیتالی ایجاد کنند که به شکل یک موسیقی کامل و بدون نقص شنیده شوند و اینکه چطور تحریفات ایجاد شده بعد از عرضه موسیقی به بازار جهانی را اصلاح کرده و آن را به خوبی به دست تمام افراد برسانند.

این روزها اغلب فایل‌های صوتی با کیفیت CD در دسترس هستند که این به معنای آن است که هر ثانیه شامل ۴۴ هزار و ۱۰۰ تصویر لحظه‌ای از موسیقی است که به یکدیگر پیوسته و چسبیده‌اند. معمولا ضبط صدا و موسیقی با کیفیتی سازگار با آستانه شنوایی انسان یعنی بین ۲۰ هرتز تا ۲۰ کیلوهرتز کافی به نظر می‌رسد، اما طرفداران و علاقه‌مندان موسیقی با این موضوع مخالف هستند.

آنها معتقدند که حتی اگر گوش انسان نمی‌تواند صداهایی با کیفیت بالاتر را بشنود، فرکانس‌های بالاتر و پایین‌تر بافت مناسبی را به یک آهنگ اضافه می‌کنند. «استیو سلز» از شرکت بریتانیایی سازنده سیستم‌های hi-fi معتقد است این کار به شنوندگان حس پرواز را القا می‌کند. نمونه‌هایی با جزئیات و کیفیت بالاتر همچنین برای افراد زیر ۲۰ سال که معمولا می‌توانند صداهایی با فرکانس بالاتر از ۲۰ کیلوهرتز را بشنوند و تشخیص بدهند، جذاب‌تر و مفید هم باشد.

«اسپنسر چریسلو» از شرکت بریتانیایی MQA که در زمینه تکنولوژی صدا فعالیت می‌کند، در این مورد می‌گوید: تمرکز بر فرکانس باعث مبهم شدن یک مشکل اساسی‌تر می‌شود. فایل‌های صوتی دیجیتال باندهای فرکانس را در هم فشرده می‌کنند و این کار به پایین آمدن کیفیت صدا منجر می‌شود. می‌توان با اعمال فیلترها در سیگنال صدا این مشکل را برطرف کرد، اما این کار باعث تحریف اعوجاج در نسخه اصلی می‌شود؛ مانند یک طنین غیرطبیعی برای گوش‌های افرادی که حساس هستند.

شرکت MQA یک تکنیک فیلترینگ صدای منحصر به فرد را توسعه داده است که وقتی در یک فایل اعمال می‌شود، این طنین‌های غیرطبیعی را از بین می‌برد. این شرکت همچنین روشی را برای سازگار کردن تمام عناصر یک اجرای استودیویی و تبدیل آن به یک فایل متناسب با حجم CD، توسعه داده است.

«ریچارد باکسندال» مدیر استودیوی Universal Music Publishing معتقد است که متوسط شنوندگان تلاش می‌کنند تا تفاوت میان یک فایل موسیقی باکیفیت را با یک فایل موسیقی مبتنی بر تکنیک MQA تشخیص دهند و اعلام کنند. با این همه اما امکان حفظ کیفیت صدای استودیویی بدون کاهش حجم آن واقعا قابل توجه است.

گوش دادن به یک فایل موسیقی مبتنی بر تکنیک MQA آن هم با هدفونی باکیفیت مانند Audeze LCD-۳ -که قیمتی برابر ۲ هزار دلار دارد- واقعا مثل آن است که در استودیو ایستاده باشید و اجرای زنده خواننده را گوش کنید. شرکت تحقیقاتی Dirac در سوئد بررسی‌هایی در این زمینه انجام داده است که راهی برای جلوگیری از اعوجاج در فایل صوتی پیدا کرده است.

الگوریتم آن تحلیل می‌کند که چطور یک ابزار در فضایی خاص مانند خانه صدا می‌دهد و آن را با نتایج به‌دست آمده از ایجاد همین صدا در فضای آکوستیک مانند استودیو ضد انعکاس صدا مقایسه می‌کند. سپس این سیگنال موسیقی می‌تواند برای اصلاح نقایص موجود در اسپیکر و محیط تنظیم شود.

تکنولوژی پانورامای این شرکت هم به همین اندازه موثر است. گوشی‌های موبایل فایل موسیقی را اجرا می‌کنند که سبک و خالص هستند، چون اسپیکرهای آنها هم نزدیک به یکدیگر هستند تا فایل‌های موسیقی را به‌صورت استریو پخش کنند؛ حالتی که اسپیکرهای سمت راست و چپ با پخش موسیقی حس پخش صدای محیطی را برای شنوندگان ایجاد می‌کنند. تکنولوژی شرکت Dirac به دنبال تکثیر این اثر با دستکاری صدا از اسپیکر چپ است تا به آرامی بعد از گوش چپ به گوش راست برسد و به این ترتیب مغز را فریب بدهد طوری که فکر کند این صدا از جایی دورتر می‌رسد.

«ماتیاس جانسون» مدیر عامل شرکت Dirac در این مورد می‌گوید که ۱۰ سال پیش آنها احساس می‌کردند در جلوی موانع مختلفی ایستاده‌اند و واقعا کسی به آنها توجه نمی‌کند. با این حال اما حالا آنها در حال تلاش برای همراهی با تقاضای کاربرانشان هستند. دو شرکت خودروسازی بزرگ Bentley و Rolls-Royce از پتانسیل این تکنولوژی جدید شرکت Dirac در طراحی داخلی شگفت‌انگیز خودروهایشان بهره می‌برند.

با این حال اما بازار موبایل برای این شرکت بزرگ‌تر و بااهمیت‌تر است. آنها اخیرا با تولیدکنندگان چینی گوشی‌های موبایل مانند Xiaomi، Huawei و OPPO Electronics قرارداد همکاری بسته‌اند تا این شرکت‌های چینی اسپیکرهایشان را با این تکنولوژی جدید بهینه‌سازی و هماهنگ کنند. Infinix که یک برند محبوب موبایل هوشمند در آفریقاست، اولین شرکت تولیدکننده موبایل است که تکنولوژی جدید Dirac را به محصولاتش آورده است.

سیستم‌های دیجیتال هم در حال تلاش برای رسیدن به کیفیت صدای بالا هستند. شرکت فرانسوی Devialet که در زمینه آکوستیک و علم اصوات فعالیت می‌کند، از یک تکنولوژی ترکیبی بهره گرفته است تا کیفیت یک آمپلی‌فایر کلاس A را -که سیگنال‌های آنالوگ بزرگی را با جریان متناوب تولید می‌کند- با فعالیت مفید یک آمپلی فایر کلاس D -که جریان‌های باکیفیت کمتری تولید می‌کند- ادغام کند.

این شرکت در نهایت در تولید صداهایی با حجم و کیفیت بسیار بالا از اسپیکرهای کوچک موفق شد. این پیشرفت‌ها می‌توانند خبر خوبی برای علاقه‌مندان و طرفداران موسیقی باشد که این روزها ترجیح می‌دهند با استفاده از ابزارهای دیجیتال شخصی‌شان به فایل‌های موسیقی مورد علاقه‌شان گوش کنند.