در دولت روحانی احساس امنیت بیشتری دارم
دوره ریاست آقای احمدی‌نژاد به نظر من فضای خوبی برای کار کردن نبود. فیلم‌ها توقیف می‌شدند و عملا امنیتی برای سرمایه‌گذاری وجود نداشت. اصلاحات عجیب‌وغریب که به فیلم‌ها وارد می‌شد شرایط را برای کار سخت می‌کرد؛ در کل شرایط برای کار کردن پیچیده بود و از نظر من یک نوع ناامنی حاکم بود. ترجیحم این بود که فیلم نسازم و سرمایه کسی را به خطر نیندازم. ضمن اینکه در مقطعی ممنوع‌الفعالیت هم بودم.
کد خبر :
۴۹۹۲۸
بازدید :
۱۹۶۷
اگر بگوییم کامبوزیا پرتوی یکی از مهم‌ترین فیلمسازان این دوره از جشنواره فیلم فجر است بیراه نگفته‌ایم. ساخته‌های او چه در بخش فیلمنامه یا کارگردانی از سالیان دور تا به امروز موردتوجه محافل هنری بوده و جوایز بی‌شماری را کسب کرده است. کارنامه او اگرچه به لحاظ کمی و تعداد چندان پروپیمان نیست، اما قطعا به لحاظ کیفی، ویژگی‌های ساختاری قابل‌توجهی دارد.
جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا برای فیلم ماهی، جایزه جشنواره بین‌المللی فیلم ماردل پلاتا برای کارگردانی فیلم کافه ترانزیت جایزه فیپرشی جشنواره بین‌المللی فیلم داکا (کافه ترانزیت) و همچنین سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را از جشنواره فیلم فجر (کافه ترانزیت) و تندیس زرین جشن خانه سینما (کافه ترانزیت) بخشی از جوایز او در بخش‌های بین‌المللی و داخلی است.
جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا برای فیلم ماهی، جایزه جشنواره بین‌المللی فیلم ماردل پلاتا برای کارگردانی فیلم کافه ترانزیت جایزه فیپرشی جشنواره بین‌المللی فیلم داکا (کافه ترانزیت) و همچنین سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را از جشنواره فیلم فجر (کافه ترانزیت) و تندیس زرین جشن خانه سینما (کافه ترانزیت) بخشی از جوایز او در بخش‌های بین‌المللی و داخلی است.
از سوی دیگر فیلمنامه‌هایی که این کارگردان نوشته همچون «من ترانه پانزده سال دارم»، «کافه ترانزیت»، «دیشب باباتو دیدم آیدا» و «فراری» از ماندگار‌های سینمای ایران خواهد بود.
فیلم کامیون
امسال پرتوی با فیلم «کامیون» در بخش سودای سیمرغ سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد؛ فیلم او به‌نوعی افتتاحیه سینمای رسانه به‌حساب می‌آید... گفت‌وگوی «اعتماد» را با او از نظر می‌گذرانید:
جناب پرتوی بفرمایید چرا بیشتر از یک دهه به لحاظ کارگردانی از سینما فاصله داشتید و فیلمی نساختید؟
فضای مناسبی برای کار فراهم نبود. والا من فاصله نگرفتم.
این فضای مناسب از نظر شما چیست؟
دوره ریاست آقای احمدی‌نژاد به نظر من فضای خوبی برای کار کردن نبود. فیلم‌ها توقیف می‌شدند و عملا امنیتی برای سرمایه‌گذاری وجود نداشت. اصلاحات عجیب‌وغریب که به فیلم‌ها وارد می‌شد شرایط را برای کار سخت می‌کرد؛ در کل شرایط برای کار کردن پیچیده بود و از نظر من یک نوع ناامنی حاکم بود. ترجیحم این بود که فیلم نسازم و سرمایه کسی را به خطر نیندازم. ضمن اینکه در مقطعی ممنوع‌الفعالیت هم بودم.
در حال حاضر آیا به نظر شما شرایط برای کار کردن مناسب است با موج انتقاداتی که بعضا شاهد آن هستیم؟
به هر صورت فضا خیلی بهتر است. من به عنوان فیلمساز راحت‌تر می‌توانم فیلم بسازم. خیلی شرایط با آن زمان فرق کرده و اوضاع خیلی بهتر است. من به‌شخصه در دولت آقای روحانی احساس امنیت بیشتری دارم.
بپردازیم به فیلم کامیون؛ جناب پرتوی عکس‌های منتشرشده از فیلم کامیون تا حدودی تداعی‌کننده فیلم کافه ترانزیت است.
به‌هیچ‌عنوان این دو فیلم باهم ربطی ندارند. فضای فیلم «کامیون» چیز دیگری است و فیلم «کافه ترانزیت» از فضای دیگری برخوردار است. فیلم «کامیون» با حرف دیگر با قصه دیگر و آدم‌های دیگر و با موقعیت دیگری ساخته‌شده است.
یک نوع روایت جدید.
من فکر می‌کنم داستان کامیون به بحرانی می‌پردازد که در شرایط فعلی لازم بود سینمای ایران به آن بپردازد.
چقدر سعی کردید در فیلم جدیدتان دیدگاه جدید و متفاوتی داشته باشید؟
لازم نیست من سعی کنم. درواقع نگاه من تغییر نکرده بلکه باید سعی کنم روایت تازه‌ای در فیلم صورت بگیرد. برای ساخت فیلم کامیون تلاش کردم داستان را به‌گونه‌ای برای مخاطب تعریف کنم که تنوعی برای او باشد و ازلحاظ زیبایی‌شناسی حرف تازه‌ای را به تماشاگر انتقال دهم.
جناب پرتوی بفرمایید چرا بیشتر از یک دهه به لحاظ کارگردانی از سینما فاصله داشتید و فیلمی نساختید؟
فضای مناسبی برای کار فراهم نبود. والا من فاصله نگرفتم.
این فضای مناسب از نظر شما چیست؟
دوره ریاست آقای احمدی‌نژاد به نظر من فضای خوبی برای کار کردن نبود. فیلم‌ها توقیف می‌شدند و عملا امنیتی برای سرمایه‌گذاری وجود نداشت. اصلاحات عجیب‌وغریب که به فیلم‌ها وارد می‌شد شرایط را برای کار سخت می‌کرد؛ در کل شرایط برای کار کردن پیچیده بود و از نظر من یک نوع ناامنی حاکم بود. ترجیحم این بود که فیلم نسازم و سرمایه کسی را به خطر نیندازم. ضمن اینکه در مقطعی ممنوع‌الفعالیت هم بودم.
در حال حاضر آیا به نظر شما شرایط برای کار کردن مناسب است با موج انتقاداتی که بعضا شاهد آن هستیم؟
به هر صورت فضا خیلی بهتر است. من به عنوان فیلمساز راحت‌تر می‌توانم فیلم بسازم. خیلی شرایط با آن زمان فرق کرده و اوضاع خیلی بهتر است. من به‌شخصه در دولت آقای روحانی احساس امنیت بیشتری دارم.
بپردازیم به فیلم کامیون؛ جناب پرتوی عکس‌های منتشرشده از فیلم کامیون تا حدودی تداعی‌کننده فیلم کافه ترانزیت است.
به‌هیچ‌عنوان این دو فیلم باهم ربطی ندارند. فضای فیلم «کامیون» چیز دیگری است و فیلم «کافه ترانزیت» از فضای دیگری برخوردار است. فیلم «کامیون» با حرف دیگر با قصه دیگر و آدم‌های دیگر و با موقعیت دیگری ساخته‌شده است.
یک نوع روایت جدید.
من فکر می‌کنم داستان کامیون به بحرانی می‌پردازد که در شرایط فعلی لازم بود سینمای ایران به آن بپردازد.
چقدر سعی کردید در فیلم جدیدتان دیدگاه جدید و متفاوتی داشته باشید؟
لازم نیست من سعی کنم. درواقع نگاه من تغییر نکرده بلکه باید سعی کنم روایت تازه‌ای در فیلم صورت بگیرد. برای ساخت فیلم کامیون تلاش کردم داستان را به‌گونه‌ای برای مخاطب تعریف کنم که تنوعی برای او باشد و ازلحاظ زیبایی‌شناسی حرف تازه‌ای را به تماشاگر انتقال دهم.
روایت تازه‌ای در فیلمم بیان کنم تا مخاطب از دیدن فیلمم خسته نشود. یا به‌عبارت‌دیگر فیلمم را به‌گونه‌ای برای مخاطب تعریف کنم که این ذهنیت برایش به وجود نیاید که در ادامه فیلم قبلی من است. سعی کردم نکته تازه‌تری برای مخاطب داشته باشم.
اما بعضی وقت‌ها آنقدر بین ساخته‌های شما فاصله به وجود می‌آید که برفرض مثال اگر شما در فیلم جدیدتان داستانی شبیه به «کافه ترانزیت» هم روایت کنید برای مخاطب نوستالژی خوبی دارد. چون «کافه ترانزیت» از آن دست فیلم‌هایی است که موفقیت و محبوبیتش در میان مخاطبان بالا بود.
آنچه مسلم است زمانی که فیلم «پدرخوانده ٢» ساخته شد، تلاش بر این بود قسمت‌ها شبیه به هم و در یک ردیف قرار نگیرد. «پدرخوانده ٢» قطعا در فضای متفاوت از قسمت اولش ساخته‌شده و قسمت سوم این فیلم با دو قسمت دیگر آن متفاوت بود. درواقع تلاش شده که قسمت‌های بعدی در فضای تازه‌تر و بهتر روایت شود.
اما فیلم اول حس بکرتری با خود دارد.
دقیقا در فیلم‌های سریالی که ساخته می‌شود هیچ‌وقت قسمت‌های بعدی نمی‌تواند انتقال‌دهنده حس اول باشد و جذابیت قسمت اول را زنده کند.
بااین‌وجود می‌توانیم بگوییم کامیون ادامه‌دهنده همان مسیر کافه ترانزیت است؟
با حرف جدید و نگاه جدید. بار‌ها نمایشنامه «مکبث» روی صحنه رفت آیا روایت‌ها یک‌گونه بود؟
طبیعتا خیر.
همه ما داستان «مکبث» را می‌دانیم؛ اما در این میان چه اتفاقی رخ می‌دهد که ما هر بار به تماشای آن می‌نشینیم؛ چرا که هر بار این نمایشنامه با روایت جدیدی بیان می‌شود که تماشاگر راغب به دیدن آن می‌شود.
ترکیب و چیدمان بازیگران این فیلم جالب‌توجه است. البته سعید آقاخانی بیشتر در فیلم «خداحافظی طولانی» به کارگردانی فرزاد موتمن متفاوت ظاهر شد و به‌نوعی خود را ثابت کرده بود.
به نظر من لازمه سناریو این بود که ما از بازیگری، چون سعید آقاخانی بهره ببریم. در کنار سعید آقاخانی از چند نابازیگر هم استفاده کردیم؛ یک پیرزن کرد، بچه کرد و نقش اصلی فیلم هم یک دختر کرد است. این‌ها را کنار هم قرار دادیم تا قصه برای مخاطب قابل‌باور و قابل‌تامل باشد، از طرف دیگر سعید آقاخانی کنار خانم نیکی کریمی قرار گرفت که به نظر من خانم نیکی کریمی با نقشی که در فیلم بر عهده دارد به فیلم ما خیلی کمک و شخصیت‌شان را بسیار قابل‌باور بازی کردند.
در ابتدای صحبت‌تان اشاره کردید که فیلم «کامیون» متفاوت از دیگر ساخته‌های شماست. این تفاوت در چه بخش‌هایی بیشتر دیده می‌شود بازی بازیگران، فیلمنامه یا فرم و اجرا؟
در همه بخش‌ها این تفاوت‌ها دیده می‌شود. وقتی من قرار است حرف تازه‌ای بگویم از چینش صحنه گرفته تا نگاه کارگردانی و... همه در کار دخیل می‌شود. نگاه من در این فیلم به کلیپ‌سازی بیشتر نزدیک بوده و از آن فضا تاثیر بیشتری گرفتم.
به عبارتی پلان‌هایی با ریتم تند.
تجربه استفاده از کلیپ‌سازی به من ثابت کرده که اگر از پلان‌هایی با ریتم تند استفاده کنم، تاثیرگذاری آنی و خوبی بر مخاطب دارد.
آقای پرتوی شما یکی از تاثیرگذارترین فیلم‌های کودک را در دهه ٦٠ ساختید چرا فیلم جدیدتان را در این حال و هوا و در فضای کودک روایت نکردید؟
برای اینکه سینمای کودک جایگاه ندارد. اگر جایگاه سینمای کودک امروز خوب بود شاید فیلم کودک می‌ساختم ولی وقتی نه حمایتی صورت می‌گیرد نه برای این فیلم‌ها سینما و اکرانی در نظر می‌گیرند از سوی دیگر به این سینما امکانات داده نمی‌شود، با این حساب چرا باید در این فضا کارکنم؟
اما شما از جریان ساز‌های سینمای کودک در آن زمان بودید؟
امیدوارم حمایت آن زمان صورت بگیرد من هم فیلم برای کودکان می‌سازم
اما بعضی وقت‌ها آنقدر بین ساخته‌های شما فاصله به وجود می‌آید که برفرض مثال اگر شما در فیلم جدیدتان داستانی شبیه به «کافه ترانزیت» هم روایت کنید برای مخاطب نوستالژی خوبی دارد. چون «کافه ترانزیت» از آن دست فیلم‌هایی است که موفقیت و محبوبیتش در میان مخاطبان بالا بود.
آنچه مسلم است زمانی که فیلم «پدرخوانده ٢» ساخته شد، تلاش بر این بود قسمت‌ها شبیه به هم و در یک ردیف قرار نگیرد. «پدرخوانده ٢» قطعا در فضای متفاوت از قسمت اولش ساخته‌شده و قسمت سوم این فیلم با دو قسمت دیگر آن متفاوت بود. درواقع تلاش شده که قسمت‌های بعدی در فضای تازه‌تر و بهتر روایت شود.
اما فیلم اول حس بکرتری با خود دارد.
دقیقا در فیلم‌های سریالی که ساخته می‌شود هیچ‌وقت قسمت‌های بعدی نمی‌تواند انتقال‌دهنده حس اول باشد و جذابیت قسمت اول را زنده کند.
بااین‌وجود می‌توانیم بگوییم کامیون ادامه‌دهنده همان مسیر کافه ترانزیت است؟
با حرف جدید و نگاه جدید. بار‌ها نمایشنامه «مکبث» روی صحنه رفت آیا روایت‌ها یک‌گونه بود؟
طبیعتا خیر.
همه ما داستان «مکبث» را می‌دانیم؛ اما در این میان چه اتفاقی رخ می‌دهد که ما هر بار به تماشای آن می‌نشینیم؛ چرا که هر بار این نمایشنامه با روایت جدیدی بیان می‌شود که تماشاگر راغب به دیدن آن می‌شود.
ترکیب و چیدمان بازیگران این فیلم جالب‌توجه است. البته سعید آقاخانی بیشتر در فیلم «خداحافظی طولانی» به کارگردانی فرزاد موتمن متفاوت ظاهر شد و به‌نوعی خود را ثابت کرده بود.
به نظر من لازمه سناریو این بود که ما از بازیگری، چون سعید آقاخانی بهره ببریم. در کنار سعید آقاخانی از چند نابازیگر هم استفاده کردیم؛ یک پیرزن کرد، بچه کرد و نقش اصلی فیلم هم یک دختر کرد است. این‌ها را کنار هم قرار دادیم تا قصه برای مخاطب قابل‌باور و قابل‌تامل باشد، از طرف دیگر سعید آقاخانی کنار خانم نیکی کریمی قرار گرفت که به نظر من خانم نیکی کریمی با نقشی که در فیلم بر عهده دارد به فیلم ما خیلی کمک و شخصیت‌شان را بسیار قابل‌باور بازی کردند.
در ابتدای صحبت‌تان اشاره کردید که فیلم «کامیون» متفاوت از دیگر ساخته‌های شماست. این تفاوت در چه بخش‌هایی بیشتر دیده می‌شود بازی بازیگران، فیلمنامه یا فرم و اجرا؟
در همه بخش‌ها این تفاوت‌ها دیده می‌شود. وقتی من قرار است حرف تازه‌ای بگویم از چینش صحنه گرفته تا نگاه کارگردانی و... همه در کار دخیل می‌شود. نگاه من در این فیلم به کلیپ‌سازی بیشتر نزدیک بوده و از آن فضا تاثیر بیشتری گرفتم.
به عبارتی پلان‌هایی با ریتم تند.
تجربه استفاده از کلیپ‌سازی به من ثابت کرده که اگر از پلان‌هایی با ریتم تند استفاده کنم، تاثیرگذاری آنی و خوبی بر مخاطب دارد.
آقای پرتوی شما یکی از تاثیرگذارترین فیلم‌های کودک را در دهه ٦٠ ساختید چرا فیلم جدیدتان را در این حال و هوا و در فضای کودک روایت نکردید؟
برای اینکه سینمای کودک جایگاه ندارد. اگر جایگاه سینمای کودک امروز خوب بود شاید فیلم کودک می‌ساختم ولی وقتی نه حمایتی صورت می‌گیرد نه برای این فیلم‌ها سینما و اکرانی در نظر می‌گیرند از سوی دیگر به این سینما امکانات داده نمی‌شود، با این حساب چرا باید در این فضا کارکنم؟
اما شما از جریان ساز‌های سینمای کودک در آن زمان بودید؟
امیدوارم حمایت آن زمان صورت بگیرد من هم فیلم برای کودکان می‌سازم
و سوال آخر اینکه فیلم کامیون در چه بخش‌هایی شانس دیده شدن در جشنواره را دارد؟
واقعانمی دانم، اما امیدوارم بتوانیم به طیف سلایق گوناگون پاسخ خوبی بدهیم.
واقعانمی دانم، اما امیدوارم بتوانیم به طیف سلایق گوناگون پاسخ خوبی بدهیم.
کامیون
«کامیون» هشتمین فیلم کارنامه کامبوزیا پرتوی است. این فیلم به نویسندگی و کارگردانی «کامبوزیا پرتوی» با مدیریت فیلمبرداری «تورج اصلانی»؛ در مرز‌های سوریه و عراق، در روستا‌های اطراف منطقه «سیلوانا» در استان آذربایجان غربی، در شهر‌های ارومیه و میانه و در نهایت در لوکیشن‌های مختلفی در تهران از جمله آزادی، تهرانسر، گلابدره، شهرک غرب، صادقیه و... فیلمبرداری شده است. سعید آقاخانی، نیکی کریمی، تروسکا جولا، رامین راستاد، یعقوب پرسا، نسرین مرادی و... بازیگران این فیلم هستند.
«کامیون» هشتمین فیلم کارنامه کامبوزیا پرتوی است. این فیلم به نویسندگی و کارگردانی «کامبوزیا پرتوی» با مدیریت فیلمبرداری «تورج اصلانی»؛ در مرز‌های سوریه و عراق، در روستا‌های اطراف منطقه «سیلوانا» در استان آذربایجان غربی، در شهر‌های ارومیه و میانه و در نهایت در لوکیشن‌های مختلفی در تهران از جمله آزادی، تهرانسر، گلابدره، شهرک غرب، صادقیه و... فیلمبرداری شده است. سعید آقاخانی، نیکی کریمی، تروسکا جولا، رامین راستاد، یعقوب پرسا، نسرین مرادی و... بازیگران این فیلم هستند.
تعدادی از عوامل اصلی فیلم سینمایی «کامیون» عبارتند از: تدوین: مصطفی خرقه‌پوش، دستیار کارگردان و برنامه‌ریز: رامین راستاد، صدابرداری و صداگذاری: پرویز آبنار، طراح گریم: بابک اسکندری، طراح صحنه: بابک صبحی، موسیقی: میلاد موحدی، مجری طرح: هومن احمدی توفیقی و عکاس: کسری پرتوی.
۰
