مثلث برمودای فضا چیست؟

فرادید | فضانوردان در فضا از موقعیتی عبور می‌کنند که به دلیل سطح بالای تشعشع تمام کامپیوترهای فضاپیما از کار می‌افتند.

به گزارش فرادید به نقل از بی‌بی‌سی، "تری ورتز" فضانورد سابق ناسا می‌گوید: "قبل از اینکه فضانورد شوم داستان‌هایی از دیگر فضانوردانی می‌شنیدم که در حین پرواز در فضا نور سفیدی را می‌دیدند." در پنجمین شب اولین سفر فضایی‌اش (مأموریت سال 2010 با شاتل فضایی ایندیور) این رخداد را تجربه کرد: "تازه به رختخواب رفته بودم. چشم‌هایم را بستم و ناگهان بوم!... یک نور سفید شدید به چشمانم خورد- و چیزی نشنیدم."

هر روز کارآفرینان بیشتری وارد حوزه پرواز فضایی می‌شوند (مانند ایلان ماسک مدیرعامل "اسپیس ایکس") و خیلی زود می‌فهمند با چه پدیده‌های عجیب‌وغریبی روبرواند.

ورتز شاهد یکی از عجیب‌ترین پدیده‌ها بود. به آن "آنومالی آتلانتیک جنوبی" (SAA) گفته می‌شود که تابش نور سفید شدید بدون هیچ صدایی است. اما SAA تنها یک منظره عجیب نیست؛ این پدیده تمام کامپیوترهای مجاور را ویران می‌کند و انسان‌های نزدیک را در معرض سطوح بالای تشعشع قرار می‌دهد. به همین دلیل نام "مثلث برمودای فضا" را به آن داده‌اند.

به‌مرور پروازهای فضایی باسرنشین انسان رایج‌تر شد و فضانوردان اتکای بیشتری به کامپیوترها پیدا کردند. به همین دلیل چالش‌ها و خطرات ناشی از SAA حادتر شد.

ماهواره‌ها و فضاپیماها باید تا حد ممکن کمترین زمان را در این ناحیه خرابکار سپری کنند

برای درک پدیده SAA ابتدا باید "کمربند وان آلن" را شناخت. این کمربند به دو ناحیه بیضی‌شکل در اطراف کره زمین گفته می‌شود که تراکمی از الکترون‌ها و پروتون‌ها است و توسط میدان مغناطیسی زمین در جای خود قرارگرفته است. ورتز گفت: "خورشید تشعشات زیادی ایجاد می‌کند و قسمت زیادی از آن را ذراتی مانند الکترون تشکیل می‌دهند که از سطح خورشید به سمت زمین پرتاب می‌شوند... تمام این ذرات در فضا پخش می‌شوند و میدان مغناطیسی خورشید می‌تواند آن را خم کند. زمانی که این ذرات به زمین می‌رسند، در میدان مغناطیسی آن گیر می‌افتند و این کمربندهای تشعشعی را در فضا تشکیل می‌دهند."

خبر خوب این است که کمربندهای وال آلن از زمین در برابر این ذرات الکترونیکی محافظت می‌کنند. اما خبر بدی هم وجود دارد: زمین کاملاً گرد نیست و در قسمت وسطش اندکی برآمدگی دارد. همچنین، قطب‌های مغناطیسی زمین به‌طور کامل با قطب‌های جغرافیایی‌اش هم‌سطح نیستند و اندکی زاویه‌دارند، به همین دلیل کمربندهای وان آلن نیز زاویه‌دار هستند. SAA در کمربندهای داخلی وان آلن و در پایین‌ترین ارتفاعش رخ می‌دهند که نزدیک‌ترین نقطه به زمین است. به دلیل این انحراف زاویه‌دار، میدان مغناطیسی بیشترین قدرت را در شمال دارد. بنابراین آتلانتیک جنوبی و برزیل دقیقاً در مسیر کمربند وان آلن قرار می‌گیرند.

این پدیده برای زمین خطرناک نیست. اما برای هر ماهواره، فضاپیمایی و سرنشینانشان در ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) که از این منطقه عبور کنند بسیار خطرناک است. این نور سفید یارانه‌هایشان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ورتز می‌گوید: "در ناسا برای همه‌چیز مخفف داریم. به این "SEU" یا "انهدام‌های غیرمنتظره" گفته می‌شود.

ورتز می‌گوید نورهای قطبی از زمین بسیار چشمگیر به نظر می‌رسند، اما در فضا بسیار تأثیرگذارتر هستند

ورتز افزود: "این منطقه‌ای شناخته‌شده است که تمام ماهواره‌ها در آن به مشکل برمی‌خورند. باید در مسیر ماه یا هر جای دیگری به‌سرعت از این منطقه عبور کرد." در حال حاضر تلسکوپ فضایی هابل هنگام پرواز در این منطقه توانایی ثبت مشاهدات فضایی را ندارد.

پس چگونه فضاپیماها و سرنشینان از خود در برابر این موج تشعشعی حفاظت می‌کنند؟ ورتز می‌گوید آب بهترین سپر حفاظتی است. در ایستگاه فضایی بین‌المللی فضانوردان از یک "دیوار آبی" استفاده می‌کنند که از کیسه‌های آب 23 کیلویی درست می‌شود. اما محل خواب فضانوردان با این کیسه‌ها پوشیده نمی‌شود.

در طی مأموریت‌های فضایی این پدیده به‌دقت تحت نظارت قرار می‌گیرد. ورتز می‌گوید: "تعداد زیادی حسگر تشعشع الکتریکی در فضا وجود دارند که تعداد تابش‌ها را شمرده و داده‌ها را به زمین مخابره می‌کنند. همه ما در تمام مدتی که در فضا هستیم حسگرهای تشعشعی با خود حمل می‌کنیم."

این مبارزه میان میدان مغناطیسی زمین و باد خورشیدی یک اثر غافلگیرکننده دیگر نیز دارد: شفق قطبی. این پدیده زیبا از برخورد ذرات باردار باد خورشیدی با اتمسفر زمین ایجاد می‌شود.

مردم هزاران کیلومتر سفر می‌کنند تا شفق‌های قطبی را ببینند. اما ورتز در ایستگاه فضایی شاهد بهترین منظره بود: "از فضا نورهای شمالی خیلی با نورهای جنوبی تفاوت دارند. از منظر ایستگاه فضایی نورهای شمالی نواری نازک هستند، اما نورهای جنوبی شبیه ابرهای بزرگ‌اند و فاصله کمتری تا ایستگاه فضایی دارند. شما در ابرهای رقصان قرمز و سبز در پروازید. هیچ‌چیزی شبیه به این در فضا وجود ندارد."

با افزایش تجربه سفرهای فضایی، مقاومت فضاپیماها در برابر مثلث برمودای فضا بیشتر می‌شود

ورتز گفت: "هرچه از زمین دورتر شویم، دیگر به بخش کنترل مأموریت دسترسی نداریم تا هرلحظه به ما کمک کنند. بنابراین کامپیوترها و هوش مصنوعی باید هرروز ارتقا یابند. و هرچه یارانه‌ها قدرتمندتر شوند، در برابر تشعشعات آسیب‌پذیرتر می‌شوند."

منبع: BBC

ترجمه: وب‌سایت فرادید