جلیقه زردها شالوده‌شکن نیستند

دکتر احسان شریعتی، استاد و پژوهشگر فلسفه سیاسی، معتقد است که جنبش ساختارگشای اعتراضی-مطالباتی جلیقه‌زرد‌ها «شالوده‌شکن» نیست و تنها با سیاست‌های مخرب و منفی‌ای که امروز در فرانسه حاکم است، همراه و منطبق نیست.

احسان شریعتی که سال‌ها در فرانسه زندگی کرده و دکترای فلسفه خود را از دانشگاه سوربن اخذ کرده است، در واکنش به ناآرامی‌های پاریس، یادداشتی را در صفحه شخصی خود با عنوان «جلیقه‌زرد‌ها چه می‌خواهند؟» منتشر کرده و به تحلیل این جریان در فرانسه پرداخته است.

او می‌نویسد: «شبحی که بر فرانسه سایه افکنده، شبح دموکراسی سلبی است و فراسوی نظام حاکم، احزاب و سندیکا‌های سنتی و دست و پا زدن‌های بیهوده راست و چپ افراطی قرار می‌گیرد. به باور او، جنبش اعتراضی جاری را هیچ‌کس نمایندگی نمی‌کند.»

او معتقد است وحشت نخبگان سیاسی فرانسه از رشد این جنبش قابل درک است؛ چرا که فرانسه سرزمینی است که به لحاظ تاریخی همواره پیشگام انقلاب‌های عصر جدید بوده است، «انقلاب کبیر»‌ی که پس از طی دو سده، توانست با تثبیت دستاورد‌های جمهوری و دموکراسی یک اتوپیای در آغاز انتزاعی را به نظامی انضمامی و کارکردی مبدل سازد.

اما به باور او، آن انقلاب در راه تحقق آرمان عدالت به توفیق مطلوب نرسید و با بحران ساختاری نظام سرمایه‌سالار و سیاست اقتصادی «نولیبرال» مواجه شد.

شریعتی تأکید می‌کند که جنبش «جلیقه زردها» چنانکه در منشور آنان هم آمده است به‌دنبالِ یافتن اشکال بدیلی در همه عرصه‌ها است؛ برای مثال، در بعد اقتصادی خواهان بازبینی قانون‌اساسی بویژه در حوزه مالیاتی، افزایش دستمزدها، ساخت گسترده مسکن اجتماعی و... هستند.

در بعد سیاسی، بر ممنوع‌سازی لابی‌ها و شبکه‌های نفوذ، حذف ایدئولوژی از نظام آموزش و پرورش، افزایش بودجه اختصاصی برای تأمین عدالت‌اجتماعی، شکستن انحصار رسانه‌ای، تضمین آزادی شهروندان و... تأکید دارند. مطالبات آنان همچنین حوزه‌های بهداشت و محیط‌زیست را نیز دربر می‌گیرد. آنان همچنین خروج از ناتو، توقف غارت و مداخله سیاسی-نظامی در آفریقا و احترام به معاهده‌ها و حقوق بین‌الملل را نیز از دیگر موارد منشور خود عنوان کرده‌اند.

از این رو، به زعم شریعتی جنبش ساختارگشای اعتراضی-مطالباتی جلیقه زردها، «شالوده‌شکن» نیست و تنها با سیاست‌های مخرب و منفی‌ای که امروز در فرانسه حاکم است، همراه و منطبق نیست.