چرا نباید ماهی قرمز بخریم؟

چند سالی است که ماهی قرمز در تنگ‌های بلوری مهمان سفره‌های هفت سین ایرانیان شده، حال اینکه ماهی قرمز بخشی از سنت قدیمی هفت سین است یا نه بحثی است جدا، اما امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا، برخی کارشناسان تاکید دارند که بهتر است هموطنان از خرید ماهی قرمز منصرف شوند.

ماهی قرمز به یکی از بحث برانگیزترین موضوعات زیست محیطی در میان فعالان این عرصه تبدیل شده است، از زمانی که به مرور بساط فروش ماهی قرمز در خیابان‌ها پهن می‌شود تا چشم کار می‌کند لگن‌های بزرگی است که صد‌ها قطعه ماهی قرمز در آن برای زنده ماندن تقلا می‌کنند، گویی هر کدام برای گرفتن اکسیژن و نفس کشیدن با هم رقابت دارند تا به نزدیک شیلنگ آبی که گویا بهانه زنده ماندن آن‌ها است، برسند.

اظهار نظر‌های زیادی مبنی بر اینکه ماهی قرمز بر سر سفره‌های هفت سین باشد یا خیر وجود دارد، جمعی از آنان اعتقاد جدی دارند که جای ماهی قرمز سر سفره هفت سین نیست و عده‌ای دیگر معتقدند که نگهداری ماهی قرمز و بعضی از حیوانات خانگی در منازل می‌تواند باعث دوستی و الفت میان کودکان و حیوانات شود.

البته اکنون موضوع حرف ما ماهی قرمز است و می‌دانیم که این حیوانات کوچک و پرجنب و جوش بومی کشور ما نیستند از این رو عده‌ای بعد از پایان نوروز آنرا در رودخانه‌ها و طبیعت رها می‌کنند که به مرور می‌توانند به گونه‌ای مهاجم تبدیل شوند که خود جای تامل دارد.

اما امسال مساله مهم وجود ویروس کرونا است که جمشید محبت خانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست در این باره به ایرنا گفته بود که شاید ماهی‌ها خودشان موجب انتقال این ویروس نباشند، اما شاید افرادی که به این حیوانات و ظرف‌هایی که در آن جای می‌گیرند دست می‌زنند آلوده باشند بنابراین بهتر است ماهی قرمز نخریم.

حسین عبیری گلپیایگانی فعال محیط زیست گفت: بعضی از فعالان اعتقاد دارند تا ۱۰۰ سال پیش در عید نوروز ماهی قرمز بر سر سفره هفت سین ایرانیان جایی نداشت، آنان از نقاشی سفره هفت سین کمال الملک به عنوان یک سند گویا نام می‌برند؛ زیرا از وجود ماهی قرمزرنگ در سفره هفت سین این نقاش بزرگ خبری نیست، آنان می‌گویند که حتی در دوره قاجار نیز مردم در سفره هفت سین از ماهی قرمز استفاده نمی‌کردند و این نشان می‌دهد که ماهی قرمز در چند دهه اخیر بر این سفره راه یافته است.

وی افزود: شواهد نشان می‌دهد فقط در کشور چین مردم در مراسم عید خود از ماهی قرمز استفاده می‌کردند و در پایان مراسم نیز ماهی‌ها را در آب‌های روان رها می‌کردند، اما ولی از حدود ۸۰ سال پیش همزمان با ورود چای از چین به ایران استفاده از ماهی قرمز در جشن‌های نوروزی که یکی از اعیاد مخصوص ایرانیان است، شایع شده است.

این فعال محبط زیست به بخش بهداشتی این موضوع اشاره کرد و گفت: ممکن است که در هنگام تکثیر و پرورش ماهی‌های قرمز از آب‌های آلوده و غیر بهداشتی استفاده شود که عامل انتقال بیماری‌های ویروسی، انگلی و یا باکتریایی باشند و یا در هنگامیکه زمان پرورش ماهی‌ها کامل شد و باید برای فروش جابجا شوند در هنگام حمل و نقل به بدن ماهی ضربه زده شود که موجب مجروح شدن ماهی شود.

عبیری ادامه داد: اگر بخواهیم به جنبه اقتصادی آن نیز نگاه کنیم می‌بینم که مقرون به صرفه نیست، فرض کنید که حدود ۱۰ میلیون خانوار ایرانی تصمیم به خرید ماهی قرمز بگیرند و به طور میانگین هر خانواده دو ماهی بخرد حدود چند میلیارد تومان پول برای آن هزینه می‌شود که مبلغ چشمگیری است که متاسفانه بیشتر آن‌ها تا پایان تعطیلات نوروزی زنده نخواهند ماند، این در حالی است که عمر طبیعی ماهیان قرمز بین ۱۲ تا ۲۰ سال است، اما در تنگ‌های بلورین حداکثر دو ماه بیشتر زنده نمی‌مانند.

وی درباره انتقال ویروس کرونا از طریق ماهی قرمز گفت: در باره اینکه ماهی‌های قرمز ویروس کرونا را منتقل می‌کنند یا نه جای تامل دارد، اما ممکن است ظرفی که این ماهی‌ها در آن قرار دارند به ویروس آلوده شده باشد و یا فردی که به این حیوان دست زده ناقل ویروس باشد بنابراین بهتر است که رعایت کنیم و به دلایلی که گفته شد از خرید ماهی قرمر خودداری کنیم.