پیدا شدن فسیل یک «عنکبوت» دوران دایناسورها در استرالیا

دانشمندان فسیل یک عنکبوت غولپیکر را در استرالیا کشف کردهاند که بسیاری از دانستههای ما در مورد زندگی ماقبلتاریخ را تغییر میدهد.
فرادید| فسیل عنکبوتی غولپیکر از نوع دریچهساز که به تازگی در نیو ساوث ولز کشف شده، هم دانشمندان و هم مردم را مجذوب خود کرده است. این کشف شگفتانگیز نقطه عطف مهمی در مطالعه عنکبوتهای ماقبلتاریخ است.
به گزارش فرادید، یکی از ویژگیهای برجستهی مگامونودونتیوم مککلاسی (Megamonodontium mccluskyi) اندازه آن است. شواهد فسیلی نشان میدهند این عنکبوت پنج برابر بزرگتر از همتایان امروزی خود بوده است. بدن این عنکبوت ۲۳.۳۱ میلیمتر طول داشته که کمی بیش از یک اینچ است و بهطور قابلتوجهی بزرگتر از عنکبوتهای دریچهساز امروزی استرالیا است. این گونه جزو خانواده (باریچلییده) Barychelidae است که در سوابق فسیلی بسیار نادر است.
دانشمندان متوجه شدهاند نزدیکترین اقوام امروزی این عنکبوت غولپیکر هنوز هم در جهان وجود دارند و بیشتر در جنگلهای بارانی سنگاپور و پاپوآ گینه نو هستند. این نکته نشان میدهد این گونه در گذشته در محیطهای مشابهی در استرالیا زندگی میکرده است. اما با خشکتر شدن قاره استرالیا طی میلیونها سال، احتمالاً این عنکبوتها در سرزمین اصلی استرالیا منقرض شدهاند.
این کشف در منطقهای انجام شده که زمانی جنگلهای بارانی انبوهی داشته، هرچند اکنون به نام «مکگراپث فلت» شناخته میشود که منطقهای علفزار است. این تغییرات چشمگیر محیطی برای درک چگونگی تأثیر تغییرات اقلیمی بر تنوع زیستی استرالیا و انقراض برخی گونهها بسیار حائز اهمیت است.
دانشمندان مدتهاست گمان کردهاند تغییر از جنگلهای بارانی به شرایط خشکتر، نقش مهمی در انقراض بسیاری از گونهها از جمله عنکبوتهای دریچه ساز ماقبلتاریخ ایفا کرده است. با بررسی بقایای فسیلی این عنکبوت غولپیکر و دیگر نمونههای دوران میوسن، محققان به دادههایی در مورد تغییرات اقلیمی استرالیا طی میلیونها سال دست پیدا میکنند. این کشف به ترسیم تصویری از گذشته زیستی استرالیا کمک میکند.
اهمیت تکاملی فسیل
نادر بودن فسیلهای عنکبوت در استرالیا به اهمیت علمی این کشف میافزاید. تاکنون تنها چهار فسیل عنکبوت در سراسر قاره استرالیا پیدا شده که این کشف را به شکلی باورنکردنی باارزش میکند. وضعیت حفظشدهی این عنکبوت به دانشمندان امکان میدهد حتی جزئیات ریزی مانند چنگالها و مویهای ریز روی پاها و پایچههای آن را مطالعه کنند.
با استفاده از میکروسکوپ الکترونی، دانشمندان توانستهاند ویژگیهایی را شناسایی کنند که به آنها اجازه داده این گونه را با اعتماد به نفس در همان خانواده با عنکبوتهای دریچهساز امروزی طبقهبندی کنند. متیو مککوری، دیرینشناس دانشگاه نیو ساوث ولز، گفته: «فقط چهار فسیل عنکبوت در سراسر قاره پیدا شده که این نکته موجب شده درک تاریخ تکاملی آنها برای دانشمندان دشوار باشد. به همین دلیل این کشف چنین اهمیت زیادی دارد.»
محلی که فسیل عنکبوت در آن کشف شده، سرشار از فسیلهای دیگر دوران میوسن است که شامل گیاهان و حشرات میشود. این فسیلها شبیه یک کپسول زمانی عمل میکنند و شواهدی از اکوسیستم جنگلی انبوه منطقه در گذشته را در خود دارند. با مطالعه این بقایا، دانشمندان میتوانند تغییرات اقلیمی دوران میوسن را پیگیری کنند. حفظ دقیق ساختارهای زیرسلولی در برخی از این فسیلها حتی این امکان را فراهم میکند که بهتر بفهمیم چگونه محیط بر موجودات مختلف این قاره اثر گذاشته است.
انقلاب در علم عنکبوتشناسی
این کشف فصل جدیدی را نیز در علم عنکبوتشناسی باز میکند. این نخستین فسیل از خانواده باریچلییده (Barychelidae) است که تاکنون در جهان کشف شده و این نقطه عطفی در مطالعه عنکبوتهای باستانی است. رابرت رِیون، عنکبوتشناس موزه کوئینزلند، اظهار داشته: «این نه تنها بزرگترین فسیل عنکبوتی است که در استرالیا پیدا شده، بلکه نخستین فسیل از خانواده باریچلییده است که در سراسر جهان کشف شده است.»
کشف این عنکبوت غول پیکر پنجرهای است به دوران گذشته، زمانی که عنکبوتهای غولپیکر و جنگلهای بارانی انبوه در استرالیا رایج بودند. دانشمندان همچنان به مطالعه این کشف نادر ادامه میدهند و بیشک این یافتهها به درک دقیقتر تکامل این موجودات هشتپا و تغییرات اقلیمی تاریخی که چشمانداز استرالیا را شکل دادهاند، کمک خواهد کرد.
مترجم: زهرا ذوالقدر