بازگشت «گرگ‌ها» چگونه باعث رشد دوبارۀ «درختان صنوبر» شد؟
با گذشت نزدیک به ۸۰ سال، برای نخستین‌بار نسل جدیدی از درختان بالغ صنوبر در منطقه شمالی پارک ملی یلوستون روییده‌اند. پژوهشی تازه نشان داده که این اتفاق نتیجه بازگشت گرگ‌ها به این زیست‌بوم در دهه ۱۹۹۰ است.
فرادید| برای نخستین‌بار در طول ۸۰ سال گذشته، نسل جدیدی از درختان بالغ صنوبر در منطقه شمالی پارک ملی یلوستون (Yellowatone) رشد کرده‌اند. برپایه پژوهشی جدید، این موفقیت به لطف گرگ‌هایی است که در دهه ۱۹۹۰ دوباره به این پارک بازگردانده شدند.
به گزارش فرادید، اوایل قرن بیستم، انسان‌ها برای حفاظت از دام‌ها و حیوانات محبوب برای شکار مانند آهو و واپیتی (یا اِلک)، گرگ‌های یلوستون را نابود کردند. با حذف این شکارچی رأس هرم غذایی، جمعیت واپیتی به سرعت افزایش یافت و آنها بدون ترس از شکار شدن با آزادی بیشتر در سراسر منطقه می‌چریدند، حتی در مناطقی که پیش‌تر به‌دلیل خطر شکار شدن توسط گرگ‌ها از آنها اجتناب می‌کردند.
این تغییر خوشایندی برای علف‌خواران بود، اما برای درختان و پوشش گیاهی جوان بسیار بد بود؛ چون آنها پیش از آن‌که فرصت رشد و استقرار پیدا کنند، توسط گیاه‌خواران بی‌رقیب خورده می‌شدند. از بین رفتن این درختان به نوبه خود بر جمعیت سایر حیواناتی که از آنها به عنوان زیستگاه یا منبع استفاده می‌کردند، مانند سگ‌های‌آبی و پرندگان حفره‌زی اثر منفی گذاشت.
حامیان محیط زیست تا دهه ۱۹۹۰، پروژه بزرگی برای بازگرداندن گرگ‌ها به پارک ملی یلوستون راه‌اندازی کردند. فرضیه اصلی آنها این بود که بازگشت گرگ‌ها موجب آغاز «آبشار غذایی» می‌شود و تعادل اکولوژیکی را بازمی‌گرداند.
در پژوهش جدید، دانشمندان دانشگاه ایالتی اُورگُِن (OSU) اعلام کردند این فرضیه در مورد درختان صنوبر کاملاً درست بوده است. آنها گزارش دادند برای نخستین‌بار از دهه ۱۹۴۰، در شمال یلوستون درختان بالغ صنوبر رشد کرده‌اند.
برپایه یافته‌های آنها، تراکم نهال‌ها بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۲۱ بیش از ۱۵۲ برابر افزایش یافته و دلیل اصلی آن کاهش چرای گوزن‌ها است. آنها این کاهش را در اصل ناشی از بازگشت گرگ‌ها و همچنین حضور دوباره دیگر شکارچیان بزرگ مانند خرس‌ها و پوماها می‌دانند.
پژوهشگری کنار نسل جدیدی از درختان بالغ صنوبر در منطقه شمالی پارک یلوستون ایستاده است.
لوک پِینتِر، نویسنده اصلی این پژوهش و استاد بوم‌شناسی و حفاظت از محیط زیست در بیانیه‌ای گفته: «بازگشت شکارچیان بزرگ، آغازگر یک فرآیند بازیابی شده که برای دهه‌ها متوقف شده بود. در حدود یک‌سوم از ۸۷ منطقه صنوبر که بررسی کردیم، تعداد زیادی نهال بلند دیده شد که تغییر چشمگیری نسبت به دهه ۱۹۹۰ است که هیچ نهالی یافت نمی‌شد.»
پینتر افزود: «این نمونه قابل‌توجهی از بازسازی اکولوژیکی است. بازگرداندن گرگ‌ها تغییرات بلندمدتی در اکوسیستم ایجاد کرده که به افزایش تنوع زیستی و گوناگونی زیستگاه‌ها منجر شده است.»
با این حال، برخی از دانشمندان باور دارند تأثیرات بازگشت گرگ‌ها در یلوستون ممکن است بزرگ‌نمایی شده باشد.
در پژوهشی ۲۰ساله که سال ۲۰۲۴ توسط پژوهشگران دانشگاه ایالتی کلرادو انجام شد، شواهد اندکی از وقوع یک «آبشار غذایی» گسترده به‌دست آمد. آنها اعتراف کردند که بازگشت گرگ‌ها رویداد مهمی در حوزه حفاظت از طبیعت بوده، اما مدعی شدند نتایج پژوهش آنها نشان می‌دهد بازگرداندن شکارچیان رأس، راه‌حل سریعی برای بازسازی اکوسیستم نیست.
تام هابز، نویسنده اصلی این پژوهش گفته: «وقتی که یک اکوسیستم را با تغییر در ساختار شبکه غذایی مختل می‌کنید، این تغییرات ممکن است پایدار بمانند و به آسانی برگشت‌پذیر نباشند.»
«نمی‌توانیم احتمال بازسازی کامل اکوسیستم طی ۴۰ سال آینده در نتیجه بازگشت شکارچیان رأس را رد کنیم. تنها چیزی که می‌توانیم بدون تردید بگوییم، چیزیست که هم‌اکنون قابل مشاهده است: اکوسیستم هنوز واکنش چشمگیری به بازسازی شبکه غذایی نشان نداده است.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
