کشف «تله‌های ماهیگیری» ۷ هزار ساله توسط یک طبیعت‌گرد
رایدار مارستاین، طبیعت‌گرد و علاقمند به باستان‌شناسی، تابستان گذشته در دریاچۀ تسه، تله‌های باستانی ماهیگیری را کشف کرد.
فرادید| کوهنوردی در ساحل آرام دریاچه‌ای در نروژ ایستاده بود و در هوای تروتازه‌ی کوهستان نفس می‌کشید. همانطور که خط ساحلی را موشکافانه نگاه می‌کرد، چیزی نظرش را جلب کرد. او متوجه یک سری تیرک چوبی شد که در بستر خشک دریاچه فرو رفته بودند. این در واقع یک تلۀ ماهی با قدمت حیرت‌انگیز ۷۰۰۰ ساله بود.
به گزارش فرادید، رایدار مارستاین، طبیعت‌گرد و علاقمند به باستان‌شناسی، تابستان گذشته در ساحل دریاچۀ تسه در نروژ تله‌های باستانی را کشف کرد. کم شدن حجم آب رودخانه باعث نمایان شدن موقتی تله‌ها شده بود. باستان‌شناسان تحلیل مقدماتی سایت را آغاز کردند و قدمت یکی از الوارهای چوبی را تخمین زدند که به ۵ هزار سال قبل از میلاد می‌رسید. این بقایا قدیمی‌ترین تله‌های ماهیگیری در نروژ و قدیمی‌ترین تله در نوع خود در اروپای شمالی هستند.
(یک زیست‌شناس مکان تیرک‌های قدیمی را با چوب‌هایی بلند نشانه‌گذاری کرده است)
این تله‌های ماهیگیری از تیرک‌های چوبی تیز و فرورفته در بستر دریاچه ساخته شده بودند و در قسمت کم‌ژرفای آب قرار داشتند. ماهی‌ها در مرکز این تله‌های چوبی گیر می‌افتادند و ماهی‌گیران باستانی می‌توانستند برای بیرون کشیدن صید به داخل آب بروند یا از داخل قایق، صید را با تور بالا بکشند. تصویری که در ادامه می‌بینید، شکل احتمالی تله‌ها را نشان می‌دهد.
اما سطوح رو به افزایش آب دریاچه پیش از این که باستان‌شناسان بتوانند تله‌های عصر سنگ را حفاری کنند، موجب به زیرآب رفتن دوباره آنها شد. سطوح آب دریاچۀ تسه (در حدود ۱۸۰ مایلی شمال‌غرب اسلو) به صورت فصلی در نوسان است، یعنی اوایل تابستان آب رودخانه کم می‌شود چون از آن برای تولید برق استفاده می‌شود و با آب شدن برف‌های مجاور در اثر گرمای تابستان، دوباره حجم آب آن زیاد می‌شود.
باستان‌شناسان بدون از دست دادن امیدشان، منتظر کم شدن حجم آب دریاچه ماندند. نخستین حفاری‌ها در ۴ ژوئن امسال آغاز شد و تا زمانی که سطح آب کم بود ادامه یافت.
باستان‌شناسان چهار تله ماهی را مکان‌یابی کردند؛ آنها یکی از این مکان‌ها را به طور کامل حفاری کردند و توانستند بیش از ۵۰ دیرک چوبی سالم را کشف کنند. تیرک‌ها شکسته، تیز شده و داخل بستر دریا فرو رفته بودند.
اکسل میاروم، باستان‌شناس مسئول این کاوش گفته است: «تیرک‌ها در قسمت انتهایی نوک‌تیز هستند و پیداست با اعمال زور درون بستر دریا فرو رفته‌اند چون انتهای نوک‌تیز تله‌ها اندکی آسیب دیده است.»
علاوه بر این تیرک‌ها، بقایایی از مواد میانی آنها نیز پیدا شد که وجودشان این ساختار را محکم کرده و جلوی فرار ماهی‌ها را می‌گرفته است.
میاروم میگوید: «ما قبلا هم اطمینان داشتیم که در این مکان با تله ماهیگیری سروکار داریم، اما حالا دیگر یقین پیدا کردیم. این یافته ما را به مردمان عصر سنگ بسیار نزدیک می‌کند.»
شکارچیان باستانی که این تله‌های ماهیگیری را ساخته و از آنها استفاده می‌کردند احتمالاً گوزن‌های شمالی را هم در کوهستان‌ها دنبال می‌کردند. میاروم در این‌باره میگوید: «شکار گوزن شمالی با تیر و کمان گرچه نام و آوازۀ بیشتری به دنبال داشته، غیرقابل‌پیش‌بینی هم بوده؛ در حالیکه ماهیگیری امن و قابل‌پیش‌بینی بوده است. این ماهی نبوده که این مردم را به کوهستان‌ها کشانده، اما وجود ماهی امکان سکونت در این مکان و رفتن به شکار گوزن شمالی را برای این مردم فراهم کرده است».
کاوش‌های پیشین پیرامون دریاچه‌ی تسه منجر به کشف ویرانه‌های سکونتگاه‌های عصر سنگ شده بود. اگرچه تله‌های ماهیگیری بار دیگر به زیر آب رفتند، باستان‌شناسان همچنان مطالعات‌شان را درباره‌ی تیرک‌های چوبی ادامه خواهند داد تا بدانند این تیرک‌ها دقیقا کی ساخته شدند و تا چه حد از آنها استفاده می‌شده است.
مترجم: زهرا ذوالقدر
