کشف گنج 100 میلیون دلاری با سکّه طلای «50 تومانی» آقامحمدخان قاجار
گنجینه‌ی مرموزی که دهه‌ها زیر زمین پنهان شده بود، سرانجام کشف شد. این گنجینه که با عنوان «کلکسیون مسافر» شناخته می‌شود، یکی از ارزشمندترین مجموعه‌هایی است که تا به حال به صورت یکجا به حراج گذاشته شده است.
فرادید| مجموعه‌ای از سکه‌های طلای کمیاب که بیش از ۵۰ سال زیر زمین پنهان شده بودند، اکنون کشف شده و ارزش آن بیش از ۱۰۰ میلیون دلار آمریکا برآورد شده است. این گنجینه با عنوان «کلکسیون مسافر» قرار است دنیای سکه‌های کمیاب را دگرگون کند.
به گزارش فرادید، کارشناسان از آن به عنوان «باارزش‌ترین کلکسیون سکه‌شناسی که تاکنون به طور کامل در یک حراج به فروش می‌رسد» یاد کرده‌اند. داستان این گنجینه به اندازه خود سکه‌ها شگفت‌انگیز است.
یک سکه طلای ۵۰ تومانی که بخشی از کلکسیونی «بسیار کمیاب» از سکه‌های ایرانی است که اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم در تهران و اصفهان ضرب شده‌اند.
رازی مدفون در آشوب‌های جنگ
پس از سقوط بازار سهام وال‌استریت در سال ۱۹۲۹، یک مجموعه‌دار اروپایی به همراه همسرش، برای یافتن کمیاب‌ترین و مهم‌ترین سکه‌های تاریخی جست‌وجویی را آغاز کردند. آنها در اروپا و قاره آمریکا سفر کردند و با نگاه ویژه به تاریخ، کمیابی و زیبایی، سکه‌ها را گردآوری کردند.
هر قطعه با دقت ثبت می‌شد و آرشیوی دقیق از گنجینه رو به رشد آنها شکل می‌گرفت. با شدت گرفتن تهدید جنگ جهانی دوم و پیشروی نیروهای نازی در اروپا، این مجموعه‌دار تصمیم سرنوشت‌سازی گرفت. او برای محافظت از این گنجینه، سکه‌ها را درون جعبه‌های سیگار و ظروف آلومینیومی قرار داد و آنها را زیر زمین دفن کرد. این گنجینه پس از این اقدام از تاریخ ناپدید شد و مکان آن دهه‌ها در هاله‌ای از ابهام باقی ماند.
پیدا شدن «کلکسیون مسافر»
بیش از ۵۰ سال بعد، وارثان این مجموعه‌دار سکه‌ها را دوباره کشف کردند. آنها ابتدا کلکسیون را به یک گاوصندوق بانکی منتقل کردند و سپس آن را به اطلاع عموم رساندند. مؤسسه حراج Numismatica Ars Classica (NAC) که رهبری فروش این گنجینه را بر عهده دارد، قصد دارد طی یک سری حراج سه‌ساله از ۲۰ مه ۲۰۲۵ فروش آن را آغاز کند. نخستین حراج روی سکه‌های ضرب‌شده ماشینی بریتانیایی تمرکز خواهد داشت که پادشاهانی از چارلز دوم تا جرج ششم روی آنها به تصویر کشیده شده‌اند. بسیاری از سکه‌های این کلکسیون بیش از ۸۰ سال است دیده نشده‌اند و برخی حتی در اسناد رسمی ثبت نشده‌اند.
شاهکارهایی طلایی با ارزش بی‌نظیر
یکی از برجسته‌ترین سکه‌ها، سکه طلای ۱۰۰ دوکاتی است که سال ۱۶۲۹ برای فردیناند سوم از دودمان هابسبورگ ضرب شده و وزنی معادل ۳۴۸.۵ گرم دارد. کارشناسان ارزش آن را حدود ۱.۳۵ میلیون دلار آمریکا برآورد کردند. سکه برجسته دیگر، سکه ۷۰ دوکاتی شاه زیگموند سوم لهستان است که سال ۱۶۲۱ ضرب شده، ۲۴۳ گرم وزن دارد و ارزش آن حدود ۴۷۱.۷۰۰ دلار آمریکا است.
میان اقلامی که به حراج گذاشته خواهند شد، یک سکه طلای ۱۰۰ دوکاتی متعلق به فردیناند سوم از خاندان هابسبورگ وجود دارد که سال ۱۶۲۹ ضرب شده است.
در این کلکسیون یک دست کامل و بسیار کمیاب از پنج سکه طهماسبی وجود دارد که در تهران و اصفهان در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم توسط آقامحمدخان قاجار ضرب شده‌اند. تنها پنج دست کامل از این سکه‌ها در دنیا شناخته شده که یکی از آنها در موزه اشمولین در آکسفورد، بریتانیا نگهداری می‌شود.
این سکه پنج گینی متعلق به جرج سوم سال ۱۷۷۷ ضرب شده و حدود ۳۴۰ هزار دلار ارزش‌گذاری شده است.
نگاهی نادر به شور و اشتیاق یک مجموعه‌دار
«کلکسیون مسافر» شامل سکه‌هایی از بیش از ۱۰۰ منطقه مختلف می‌شود که از تمدن‌های باستانی تا دوران مدرن را در بر می‌گیرد. کارشناسان به دامنه گسترده، کیفیت عالی و سالم ماندن فوق‌العاده بسیاری از سکه‌ها اشاره کرده‌اند. چندین نوع از این سکه‌ها هرگز در یک حراج عمومی ارائه نشده‌اند و این گواه نادر بودن آن‌هاست.
به لطف آرشیوهای دقیق باقی‌مانده از مجموعه‌دار اصلی، پژوهشگران توانستند منشاء بسیاری از سکه‌ها را در حراج‌های معروف اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم ردیابی کنند.
دیوید گِست، مشاور کلکسیون گفته: «وقتی شروع به فهرست‌نویسی سکه‌های بریتانیایی در کلکسیون مسافر کردم، مجبور بودم مدام خودم را نیشگون بگیرم تا مطمئن شوم خواب نمی‌بینم!»
مترجم: زهرا ذوالقدر
