پیدا شدن مقبره‌ای که ممکن است متعلق به یک «پادشاه افسانه‌ای» باشد
باستان‌شناسان حین حفاری در خرابه‌های گوردیون، مقبره‌ای چوبی از دوره فریگی‌ها کشف کردند که ممکن است به یکی از بستگان شاه افسانه‌ای «میداس» تعلق داشته باشد؛ شاهی که گفته می‌شود هرچیزی را که لمس می‌کرد به طلا تبدیل می‌شد.
فرادید| برخی از مردم با افسانه «شاه میداس» آشنا هستند؛ فرمانروایی که از شدت آزمندی آرزو داشت بتواند هرچیزی را تنها با لمس کردن به طلا تبدیل کند. اما این احتمال وجود دارد که میداس افسانه‌ای بر مبنای داستان یک فرمانروای واقعی به نام «شاه میداس فریگیه» ساخته شده باشد که در قرن هشتم پیش از میلاد در ترکیه‌ی امروزی می‌زیست. اکنون باستان‌شناسان مقبره‌ای یافته‌اند که ممکن است وابسته به یکی از اعضای خانواده او باشد.
به گزارش فرادید، باستان‌شناسان در جریان حفاری‌ها در شهر باستانی گوردیون که خود با یکی دیگر از افسانه‌های مشهور یونانی ارتباط دارد، یک اتاقک چوبی تدفینی پر از گورنهاده‌ها را کشف کردند که به قرن هشتم پیش از میلاد بازمی‌گردد. آن‌ها گمان می‌کنند این مقبره به خانواده سلطنتی فریگی‌ها و شاید به خود میداس تعلق داشته باشد.
مقبره فریگی کشف‌شده در شهر باستانی گوردیون
باستان‌شناسان در حال حفاری تومولوس T26 در شهر باستانی گوردیون هستند.
باستان‌شناسان این مقبره چوبی را در حفاری‌هایی که از سپتامبر ۲۰۲۴ تا ژانویه ۲۰۲۵ در شهر باستانی گوردیون در یاسی‌هیوک انجام شده، کشف کردند. این مقبره داخل تومولوسی (تپه تدفینی ساخته شده از خاک و سنگ) به نام تومولوس T۲۶ پیدا شده است. گرچه اتاق تدفینی چوبی در درازنای هزاران سال فشرده شده بود، باستان‌شناسان بقایای انسانی و ده‌ها گورنهاده را کشف کردند، از جمله یک کوزه برنزی ۲۷۰۰ ساله پوشیده از پارچه کتان!
باستان‌شناسان باور دارند این مقبره به قرن هشتم پیش از میلاد بازمی‌گردد. قدمت، تجملات و شمار زیاد آثار با کیفیت بالا نشان می‌دهد این مقبره زمانی وابسته به فردی سرآمد، شاید یکی از اعضای خانواده سلطنتی فریگی‌ها بوده است.
مهمت نوری ایرسوی، وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه در بیانیه‌ای در شبکه اجتماعی X گفته: «در جریان حفاری‌ها در شهر باستانی گوردیون، یک اتاق تدفینی چوبی دست‌نخورده کشف کردیم که احتمال دارد به خانواده سلطنتی فریگی‌ها تعلق داشته باشد. ۸۸ دست‌سازه فلزی که در تومولوس T۲۶ یافت شده‌اند و بیشتر آن‌ها در وضعیت خوبی هستند، سرنخ‌های بسیار خوبی درباره سنت‌های تدفین و ساختار اجتماعی فریگی‌ها ارائه می‌دهند.»
تومولوس‌ها در گوردیون. تومولوس T26، چهل‌وهفتمین تومولوس ثبت‌شده در این مکان است.
این مقبره شباهت‌هایی به تومولوس میداس دارد که گمان می‌رود پدر شاه میداس آنجا دفن شده است. این مورد احتمال ارتباط این مقبره با شاه باستانی را تقویت می‌کند.
چارلز برایان رُز، مدیر حفاری گوردیون می‌گوید: «ممکن است این مقبره وابسته به یکی از بستگان میداس باشد. این تنها مقبره مرده‌سوزی شناخته‌شده از قرن هشتم پیش از میلاد در گوردیون است. ظروف آن شباهت زیادی به ظروف موجود در تومولوس میداس دارند که این ارتباط را باورپذیرتر می‌کند.»
شاه میداس واقعی؛ مرد پشت افسانه
شاه میداس واقعی در قرن هشتم پیش از میلاد در پادشاهی باستانی فریگیه می‌زیست. داده‌های کمی درباره او موجود است، اما منابع باستانی او را ثروتمند می‌دانند. برای نمونه، مورخ یونانی هرودوت نوشته که میداس روزی یک تخت طلایی پرجزئیات به غیبگوی نیایشگاه دلفی هدیه داد.
چه‌بسا داستان ثروت زیاد او الهام‌بخش افسانه شاه میداس شده باشد. در این افسانه، میداس آزمند است و وقتی ایزد یونانی دیونیسوس به او نوید می‌دهد یک آرزویش را برآورده کند، میداس قدرت تبدیل هرچیزی به طلا را آرزو می‌کند. اما این آرزو به ضررش تمام می‌شود چون دیگر نمی‌تواند گل بچیند، غذا بخورد یا چیزی بنوشد. پس از اینکه دخترش را به مجسمه طلایی تبدیل می‌کند، برای رهایی از این قدرت دستانش را در رودخانه پاکتولوس می‌شوید.
تصویری از شاه میداس و دخترش که طبق افسانه‌ها او را به طلا تبدیل کرد.
شاه میداس تنها عضو خانواده‌اش نبود که با اسطوره‌های یونانی مرتبط بود. پدرش گوردیاس نیز نقش مهمی در افسانه گِرِه گوردی داشت؛ گره‌ای پیچیده که ادعا می‌شد هرکه آن را باز کند پادشاه آسیا خواهد شد. وقتی اسکندر بزرگ سال ۳۳۳ پیش از میلاد به گوردیون رسید، گره را با شمشیر برید. گرچه اسکندر ادعا کرد نتیجه نهایی مهم‌تر از روش است، بنا به افسانه‌ها تصمیمِ بریدن گِره به جای باز کردن آن، موجب مرگ اسرارآمیز او در ۳۲ سالگی شد.
مترجم: زهرا ذوالقدر
