زادروز نظریه‌پرداز بازار و عدم تقارن داده‌ها

مایکل اسپنس، اقتصاددان آمریکایی هفتم نوامبر ۱۹۴۳ در نیوجرسی به دنیا آمد. او در سال ۲۰۰۱ به همراه استیگلیتز و آکرلف به‌خاطر «بررسی‌هایی از بازارها در شرایط عدم‌تقارن داده‌ها»، جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد. او لیسانس و فوق‌لیسانس را به ترتیب از دانشگاه پرینستون و دانشگاه‌هاروارد دریافت کرد سپس در دانشگاه ‌هاروارد در سال‌های ۷۶-۱۹۷۳، دانشگاه پرینستون در سال‌های ۷۳-۱۹۷۱ و ۹۰ -۱۹۷۶ به فعالیت پرداخت. در سال ۱۹۹۰ مجددا به‌عنوان مدیر به دانشکده علوم بازرگانی استانفورد بازگشت.

بخش عمده‌ای از شهرت اسپنس به‌خاطر ارائه «الگوی علامت‌دهی بازار شغل» بود که در حقیقت، به نگارش آثار عظیمی درباره این شاخه از «نظریه قرارداد» منجر شد. در این الگو، کارمندان مهارت‌های خود را از طریق کسب درجه‌های معینی از تحصیلات که برای آنها پرهزینه است به‌کارفرمایان نشان می‌دهند، کارفرمایان نیز دستمزدهای بالاتری به‌کارمندان تحصیلکرده می‌پردازند زیرا به این موضوع آگاهی دارند که در میان آن عده‌ای که تحصیلات بالاتری دارند، نسبت کارمندان حرفه‌ای‌تر بیشتر خواهد بود، مخصوصا که برای آنها نیاز به افزایش تحصیلات نسبت به‌کارمندانی که توانایی کمتری دارند، کم‌هزینه‌تر است.

در این الگوی کاری، نیازی به ارزش حقیقی آموزش و پرورش وجود ندارد و این در صورتی است که این مدل بتواند اطلاعات کافی درباره کارمند و کارفرما ارائه دهد و پرهزینه نباشد. دو نمونه از موارد ارائه علامت، شرکت‌هایی هستند که سودهای سهام بالایی را به منظور نشان دادن سودآوری شرکت پرداخت کرده و تولیدکنندگانی که برای اثبات کیفیت بالای محصول تولیدی خود، آن را برای مدتی گارانتی می‌کنند.

اسپنس می‌گوید: «در یکی از سمینارهای دانشکده با عنوان اقتصاد تبعیض برای نخستین‌بار، علاقه به این کار در من ایجاد شد. موضوعی که کاملا به ساختار اطلاعاتی بازارهای آن زمان مربوط می‌شد. مدتی به این موضوع اندیشیدم و دریافتم که نمی‌دانم چه چیزی می‌تواند سازنده علامتی باشد که در توازنی کاملا تعریف شده، اطلاعات را منتقل کند.

این تفکر به طرح مجموعه‌ای از الگوها به نام «الگوهای علامت‌دهنده» منتج شد که دارای خاصیت‌های بسیار جالبی بود. من به این مجموعه، «تمایز کالا و رقابت انحصاری» را که نظریه‌ای درباره چگونگی گزینش کالا توسط بازارها بود، اضافه کرده و به گروه گسترده‌ای از موضوعات رسیدم که تحت‌عنوان مفاهیم پویا در رقابت قرار می‌گرفتند. این علاقه در حقیقت در نتیجه نارضایتی از الگوهای اقلام ورودی و بازدارندگی آنها در من به‌وجود آمد. عوامل پویای فرآیند رقابتی با تاکید ویژه بر ساختار زیرین موثر بر این فرآیند، مشغله فکری من در طول چهار، پنج سال گذشته بوده است.»

پژوهش‌های اسپنس در عصر تکنولوژیکی حاضر که بیش از همیشه اطلاعات وسیعی درباره توسعه بازار، قیمت‌ها، حاشیه‌های سود، ابزار سرمایه‌گذاری و نرخ بازگشت سرمایه موجود است، بسیار متناسب با مقتضیات زمان است. در سال ۱۹۷۲ جایزه دیوید ولز به‌خاطر پایان‌نامه برجسته دوره دکترا از دانشگاه‌هاروارد به وی اعطا شد. در سال ۱۹۷۸ جایزه بهترین استاد از نظر نحوه تدریس و در سال ۱۹۸۱ نیز مدال جان‌بیتس کلارک به وی اعطا شد. اسپنس در سال ۱۹۸۳ به‌عنوان عضو آکادمی علوم و هنر آمریکا برگزیده شد.