حضور پر رنگ سینمای ایران در جشنواره کن

امروز دوربین‌های زیادی از سراسر جهان در جنوب فرانسه و به‌طور مشخص در شهر کن مستقر شده‌اند تا از لحظه افتتاح بزرگ‌ترین جشنواره سینمایی جهان تصویر بگیرند. جشنواره فیلم کن که امروز هفتاد و یکمین دوره خود را افتتاح می‌کند به مدت ۱۱ روز مهم‌ترین ساخته‌های سینمایی جهان در سال گذشته و برخی از مهم‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما را برای دوستداران این هنر نمایش می‌دهد.

امسال در میان فیلمسازان مطرحی که در بخش رقابت برای تصاحب نخل طلا حضور دارند نام کارگردانان بسیار شاخصی دیده می‌شود؛ ژان لوک گدار، اسپایک لی، جیا ژانگ‌که، نوری بیلگه جیلان و پاول پاولیکوفسکی. در کنار نام این بزرگان تاریخ‌ساز در سینما اصغر فرهادی کارگردان برنده اسکار نیز حضور دارد.

فرهادی امسال با فیلم «همه می‌دانند» برای کسب نخل طلا تلاش می‌کند. او دو سال پیش در همین جشنواره جایزه بهترین فیلمنامه را برای فیلم فروشنده گرفته بود. فیلم فرهادی در حالی یکی از رقبای نخل طلاست که از سوی مسوولان برگزاری این جشنواره به عنوان فیلم افتتاحیه انتخاب شده است.

بر همین اساس امروز در شهر ساحلی کن فیلم «همه می‌دانند» رقابت سینماگران در بزرگ‌ترین جشنواره سینمایی جهان را کلید می‌زند. «همه می‌دانند» بعد از «آموزش بد» (۲۰۰۴) به کارگردانی پدرو آلمودوار، دومین فیلم اسپانیایی‌زبان است که در تاریخ برگزاری جشنواره کن به عنوان فیلم افتتاحیه این رویداد سینمایی انتخاب شده است. همچنین برای اولین بار در سال‌های اخیر، جشنواره کن با فیلمی ساخته فیلمسازی غیرفرانسوی یا غیرآمریکایی شروع خواهد شد.

اما این همه ماجرا نیست، جعفر پناهی دیگر کارگردان پرآوازه ایرانی نیز امسال با فیلم «سه‌رخ» در بخش رقابتی جشنواره حضور دارد و در گروه ۲۱ فیلمی است که برای نخل طلا رقابت خواهند کرد. «کتاب تصویر» ساخته ژان لوک گدار، «خاکستری ناب‌ترین سفید است» از جیا ژانگ‌که، «بلک‌کلنزمن» ساخته اسپایک لی، فیلم «درخت گلابی وحشی» ساخته نوری بیلگه جیلان و «جنگ سرد» ساخته پاول پاولیکوفسکی از شاخص‌ترین فیلم‌های حاضر در بخش رقابتی جشنواره کن هستند.

از سوی دیگر «ژیل ژاکوب» نویسنده، منتقد و چهره تاریخی و کلیدی جشنواره کن که تا سال ۲۱۰۴ رئیس این رویداد سینمایی بود و از آن زمان ریاست افتخاری جشنواره را بر عهده دارد پس از نزدیک به ۴۰ سال فعالیت مستمر در این رویداد سینمایی، رای کافی برای ماندن در میان اعضای هیات‌مدیره جشنواره را به دست نیاورد و در سن ۸۷ سالگی برای همیشه با کن خداحافظی کرد. این اولین سالی است که جشنواره کن بدون حضور این چهره تاثیرگذار برگزار می‌شود.

برنده جایزه نخل طلایی را چه کسانی انتخاب می‌کنند؟

کیت بلانشت بازیگر برنده دو جایزه اسکار رئیس داوران بخش مسابقه اصلی است. بازیگر ۴۸ ساله استرالیایی دوازدهمین زنی است که در تاریخ برگزاری جشنواره کن ریاست این بخش را به‌عهده می‌گیرد. بلانشت در ۲۰۱۴ برای «جازمین غمگین» به کارگردانی وودی آلن برنده اسکار بهترین بازیگر زن شد. او در ۲۰۰۴ نیز برای «هوانورد» اسکار بهترین بازیگر زن مکمل را دریافت کرد. بلانشت برای فیلم‌های «الیزابت»، «یادداشت‌هایی برای رسوایی»، «من اینجا نیستم»، «الیزابت: عصر طلایی» و «کارول» هم نامزد اسکار بوده است.

آوا دوورنی کارگردان آمریکایی، دنی ویلنو کارگردان کانادایی-فرانسوی، کریستن استوارت بازیگر آمریکایی و لیا سدو بازیگر فرانسوی جزو دیگر داوران بخش مسابقه اصلی هستند. چانگ چن بازیگر چینی، روبر گودیگیان کارگردان و تهیه‌کننده فرانسوی، کاجا نین خواننده اهل بروندی و آندری زویاگینتسف کارگردان روس، فهرست داوران این بخش را کامل می‌کنند. امسال هیات داوران بخش مسابقه جشنواره کن شامل پنج مرد و چهار زن با هفت ملیت از پنج قاره هستند.

سینماگران ایرانی در بخش‌های جنبی

امسال ۱۸ فیلم در بخش نوعی نگاه، دومین بخش مسابقه جشنواره کن رقابت می‌کنند که فیلم سوئدی «مرز» به کارگردانی علی عباسی سینماگر ایرانی یکی از آنهاست. از سوی دیگر فیلم‌های «تاریکی» و «مثل بچه آدم» از ایران در بخش‌های مسابقه سینه‌فونداسیون و فیلم‌های کوتاه و هفتاد و یکمین دوره جشنواره فیلم کن رقابت می‌کنند.

تاریکی به کارگردانی سعید جعفریان و تهیه‌کنندگی رامبد جوان نماینده ایران در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه است. مهسا علافر و بانیپال شومون در این فیلم ۱۴ دقیقه‌ای بازی می‌کنند که در خلاصه داستان آن آمده است: سامان غیبش زده و صبا پا به تاریکی می‌گذارد. «تاریکی» در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه شانس دریافت جایزه نخل طلای بهترین فیلم کوتاه جشنواره کن امسال را دارد که برنده آن ۱۹ مه در مراسم اختتامیه جشنواره اعلام می‌شود.

در همین حال، کمیته انتخاب بخش سینه‌فونداسیون ۱۷ فیلم را از بین ۲۴۲۶ فیلم ارائه‌شده از سوی مدارس فیلمسازی در سراسر دنیا انتخاب کرد که فیلم ۲۰ دقیقه‌ای «مثل بچه آدم» به کارگردانی آرین وزیردفتری از دانشگاه هنر تهران یکی از آنهاست. «مثل بچه آدم» محصول انجمن سینمای جوانان ایران است.

مجید برزگر تهیه‌کننده فیلم است. «هنوز نه» فیلم کوتاه قبلی وزیردفتری برنده جوایز مختلف، چون جایزه بزرگ جشنواره فیلم کوتاه پوسان در کره‌جنوبی، سیمرغ بهترین فیلم کوتاه آسیایی از جشنواره جهانی فیلم فجر، نشان شایستگی جشن مستقل فیلم کوتاه برای بهترین فیلم با نگاه تجربی، جایزه بزرگ بخش مسابقه بین‌الملل و جایزه هنر و تجربه از جشنواره فیلم کوتاه تهران شد. در بخش سینه‌فونداسیون سه جایزه اعطا می‌شود که برندگان آن ۱۷ مه (۲۷ اردیبهشت) در سالن بونوئل معرفی می‌شوند. سال گذشته «حیوان» به کارگردانی بهمن و بهرام آرک از ایران برنده جایزه دوم بخش سینه‌فونداسیون جشنواره کن شد.

تمجید خاویر باردم از فرهادی

روز گذشته و در آستانه افتتاحیه جشنواره خاویر باردم بازیگر سرشناس فیلم فرهادی در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه از فرهادی به عنوان یک کارگردان واقعیت‌گرا تمجید کرد. این بازیگر اسپانیایی برنده اسکار با اشاره به تصمیم شجاعانه اصغر فرهادی برای ساخت فیلم به زبانی که آن را نمی‌داند، گفت: با دیدن فیلم «گذشته» متوجه شدم که او توانایی انجام این کار را به خوبی دارد.

«باردم» ۴۹ ساله که همراه همسرش «پنه‌لوپه کروز» برای نهمین‌بار در فیلم «همه می‌دانند» همبازی شده‌اند، گفت: فیلم فرهادی با فیلم «ویکی کریستینا بارسلونا» که در اسپانیا بازی کردم متفاوت است. فیلم «وودی آلن» درباره کلیشه‌ها و چیز‌هایی است که گردشگران خارجی در پی آن هستند و برای آن به بارسلون می‌روند؛ اما فیلم فرهادی چیز متفاوتی است. فرهادی بسیار واقع‌گراست و رنگ و بوی اسپانیا را دارد. در آن به این کشور، شهر و مردمانش باور دارد.

او با اشاره به اینکه همراه با «پنه‌لوپه کروز» توضیحاتی درباره زبان و پیچیدگی جمله‌های اسپانیایی به فرهادی داده اظهار کرد: خود او از پیش چیز‌های زیادی می‌دانست و این فیلم ۹۹ درصد فیلم او و با تمام عناصر «یک فیلم فرهادی» است. باردم ادامه داد: معمولا داستان‌های فیلم فرهادی درباره افراد بسیار خوب و ساده‌ای است که در شرایط بسیار دشوار و متناقض قرار گرفته‌اند؛ اما در این فیلم جدید وجه هیجانی و تعلیق فیلم است که موجب می‌شود بخواهید بدانید چه چیزی در حال روی دادن است که شما را روی صندلی‌تان میخکوب می‌کند.