تب تند "تیونینگ" در تهران

پریسا اسلام‌زاده | این روز‌ها یوتیوب و اینستاگرام پر شده‌اند از ویدیو‌هایی که قبل و بعد خودرو‌هایی که «تیونینگ» روی آن‌ها انجام می‌شود. حتما شما هم تا به‌حال اسم تیونینگ به گوشتان خورده یا خودرو‌هایی را با ظاهر‌های عجیب و غریب دیده‌اید؛ مثلا پرایدی که سقف آن برداشته شده یا ۲۰۶‌ای که هیچ شباهتی به خودش ندارد. فعالان بازار لوازم لوکس خودرو می‌گویند، بازار خودروی ایران تنوع ندارد و به همین دلیل مشتریان خدمات تیونینگ خودرو زیادند.

آن‌ها توضیح می‌دهند که با ممنوعیت واردات خودرو و البته خداحافظی بسیاری از مدل‌های تولید داخلی از بازار ایران، مشتریان تیونینگ بیشتر از گذشته شده‌اند؛ چراکه مردم تلاش می‌کنند به خودرو‌های تکراری خیابان‌های ایران رنگ و روی متفاوت‌تری بدهند.

آن‌ها می‌گویند کسانی هستند که حاضرند دوبرابر قیمت خودرویشان هزینه کنند تا یک خودروی متفاوت یا به اصطلاح تیونینگ‌شده داشته باشند. در واقع مد این روز‌ها کسب‌وکار تیونینگ کار‌ها حسابی رونق دارد.

تیونینگ دقیقا یعنی چه؟
اول از همه لازم است بدانیم که تیونینگ‌کردن یک خودرو شامل چه کار‌هایی می‌شود. اگر بخواهیم خلاصه بگوییم تیونینگ خودرو شامل ارتقادادن وضع ظاهری و فنی یک خودرو است و بعضی‌ها آن‌قدر در این کار افراط می‌کنند که آخر کار خودرویشان تبدیل به خودرویی می‌شود که هیچ شباهتی به خودروی قبلی و البته خودرو‌های اورجینال یا جدید ندارد.

تیونینگ کار‌ها به شما می‌گویند که وضع فنی خودرویتان را به بالاترین استاندارد ممکن می‌رسانند و خودرویی به شما تحویل می‌دهند که بالاترین حد زیبایی و جذابیت را داشته باشد.

یکی از تیونر‌های معروف تهران می‌گوید که از ۷‌سال پیش به این حرفه مشغول شده و حتی برای آموزش‌دیدن به خارج از کشور هم رفته. درباره این‌که تیونینگ خودرو می‌تواند چه مواردی را شامل شود، می‌گوید: «اگر تیونینگ کار حرفه‌ای باشد، می‌داند که تیونینگ خودرو می‌تواند تمام بخش‌های خودرو را چه از نظر فنی و چه از نظر ظاهری شامل شود.»

او ادامه می‌دهد: «بعضی‌ها نمی‌خواهند ظاهر خودرویشان تغییر کند، فقط سفارش افزایش قدرت فنی خودرو را می‌دهند، البته ما معمولا به مشتری‌ها پیشنهاد می‌دهیم هم وضع فنی خودرو را تقویت کنند، هم ظاهر آن را. با این حال باز هم همه چیز به خواست مشتری و البته بودجه او بستگی دارد.

افزایش قدرت موتور از طریق دستکاری آن، افزایش قدرت ترمزها، جابه‌جاکردن یا تغییردادن قطعات مختلف خودرو و به وجود آوردن تغییرات مهم در نمای داخلی، نمای خارجی و بدنه خودرو تمام مواردی هستند که می‌توان در تیونینگ‌کردن خودرو آن‌ها را درنظر گرفت.

در واقع تیونینگ خودرو بیشتر روی ویژگی‌های آیرودینامیک و نوع طراحی رکاب‎ها، سپر‌های جلو و عقب، اسپویلرها، دریچه‎های هوا و رینگ‎های خودرو تاثیرگذار است که به‌طور عمده تغییرات مختلفی را روی آن‌ها انجام می‎دهد، حتی قراردادن سیستم‌های صوتی قوی و نصب باند‌های منحصربه‌فرد و ساب‌های قدرتمند هم شامل حال تیونینگ می‌شود.
ایرانی‌ها به ظاهر بیشتر اهمیت می‌دهند

«این روز‌ها هرچه متفاوت‌تر باشی، بیشتر به چشم می‌آیی.» مهدوی، تیونری که سال‌هاست در این شغل فعالیت می‌کند، می‌گوید افرادی که برای تیونینگ‌شدن خودرو‌هایشان به سراغ او می‌آیند، بیشتر از این‌که به فکر افزایش قدرت فنی خودروی خود باشند و آن را اتقا دهند، به ظاهر آن اهمیت می‌دهند.

او توضیح می‌دهد: «اغلب مشتری‌ها که اطلاعاتی از تیونینگ‌کردن ندارند، فکر می‌کنند فقط ظاهر خودرو را می‌توان ارتقا داد و تازه وقتی به ما مراجعه می‌کنند، متوجه می‌شوند که می‌توان قدرت خودرو را هم افزایش داد. با این حال اغلب مشتریان به ظاهر خودرویشان بیشتر اهمیت می‌دهند، مگر این‌که بخواهند در مسابقه شرکت کنند و آن‌وقت افزایش قدرت خودرو برایشان اهمیت پیدا می‌کند.»

غیرحرفه‌ای‌ها جان‌تان را به خطر می‌اندازند
این تیونر البته تأکید می‌کند: «این روز‌ها دست در کار ما زیاد شده و برخی تیونر‌ها هستند که بدون توجه به وضع ایمنی خودرو اقدام به تیونینگ‌کردن آن می‌کنند و درنهایت هم برای صاحب خودرو دردسر درست می‌کنند. وقتی بحث تیونینگ ظاهر خودرو به میان می‌آید، باید مسائل مهمی مثل امنیت و ایمنی سرنشینان خودرو و دست‌نخوردن تجهیزات مختلف مرتبط با خاموشی آتش در خودرو مدنظر قرار دهند.

علاوه بر این، جزییاتی مثل تقویت صندلی‎های خودرو هم باید به‌گونه‌ای انجام شود که آسایش آن از بین نرود. کار‌های مختلفی نظیر طراحی صندلی‌های مخصوص مسابقه، قراردادن فرمان اسپورت و تغییر رنگ صفحه کیلومترشمار ازجمله کار‌هایی هستند که برای تیونینگ خودرو انجام می‌شود.»

او ادامه می‌دهد: «تغییر در طراحی سردنده، تغییر شکل چراغ‌های جلو و عقب و آینه‌های بغل و همچنین تغییر در اندازه و نوع طراحی رینگ، لاستیک و کیت‌های بدنه نیز ازجمله تغییراتی هستند که برای تیونینگ‌کردن خودرو اتفاق می‌افتد.»

تیونر‌ها توضیح می‌دهند که اگر تنها یکی از تغییرات صورت‌گرفته در خودرو، با تغییرات بخش دیگر یا ساختار خودرو تفاوت داشته باشد، مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد؛ به همین دلیل حتما کسانی که قصد تیونینگ خودرویشان را دارند باید به سراغ افراد باتجربه بروند.

تیونینگ کردن ماشین چه تغییراتی بین خودروباز‌ها بیشتر طرفدار دارد؟
فعالان این بازار می‌گویند که تعویض صندلی‌ها و فرمان، استفاده از پوشش چرم یا جیر برای رودری‌ها یا پوشش داخلیِ سقف و ستون‌ها، تغییر در اهرم ترمز دستی و دسته دنده، استفاده از پدال‌های آلومینیومی، دستکاری در نورپردازی داخلی خودرو و تغییر در شکل نشانگر‌ها بیشترین طرفدار را بین صاحبان خودرو دارد که می‌خواهند روی خودرویشان عملیات تیونینگ انجام شود.

چه خودرو‌هایی تیونینگ می‌شوند؟
یکی از اصول اولیه تیونینگ این است که خودرو‌هایی می‌توانند تیونینگ شوند که قطعات آن‌ها در بازار وجود داشته باشد. با این‌که خود تیونر‌ها می‌گویند خودرو‌های ساخت داخل، قابلیت‌های تیونینگ بالایی ندارند، اما این صنعت در سال‌های اخیر در کشورمان پیشرفت کرده و تیونر‌هایی هستند که می‌توانند با همین امکانات محدود خودرو‌های داخلی را تیونینگ کنند و از ماشین‌های ساخت داخل خودرو‌هایی بسازند که کاملا با نمونه‌های معمول موجود در خیابان‌ها تفاوت داشته باشد.

مراکز حرفه‌ای و معتبر در تهران که این کار‌ها را انجام می‌دهند با تقویت موتور و تعویض بعضی قطعات داخلی خودرو از لحاظ فنی نیز خودروی شما را ارتقا بخشیده و در مقایسه با سایر خودرو‌های هم‌رده، قدرت و سرعت آن را به طرز محسوسی بالا می‌برند و آن را حتی برای حضور در مسابقات مختلف آماده می‌کنند. جالب است بدانید که تیونر‌های حرفه‌ای ادعا می‌کنند توانایی تیونینگ‌کردن تمام خودرو‌ها را دارند.

تیونینگ‌کردن خودرو چقدر آب می‌خورد؟
این که تیونینگ‌کردن هر خودرو چقدر هزینه می‌برد، بستگی به خودرو، لوازم استفاده‌شده، دستمزد شرکت و تیونر و یا میزان تغییر در ویژگی‌های فنی و موتوری خودرو دارد و نمی‌توان هزینه مشخصی برای آن تعیین کرد. تیونر یکی از شرکت‌های معروف در تهران در این‌باره می‌گوید: نرخ تیونینگ‌کردن در تمام دنیا یک نرخ ثابت و مشخص نیست.

اما در حال حاضر با توجه به چندبرابر شدن قیمت قطعات و وسایل لازم برای این کار، تیونینگ ماشین کار گرانی شده است؛ مثلا اگر یک پراید داشته باشید و بخواهید از قطعات باکیفیت استفاده کنید، حداقل باید ۲۰ تا ۳۰‌میلیون تومان هزینه کنید.

ما مشتریانی هم داشته‌ایم که برای خودرو‌هایی مثل ۲۰۶ یا پرشیا بیشتر از ۵۰‌میلیون هم هزینه کرده‌اند؛ چون برایشان اهمیت زیادی داشته که خودرویشان هم از نظر فنی و هم از نظر ظاهری به بهترین شکل ممکن تیونینگ شود. ضمن این‌که ما مشتریان خاص خودمان را داریم که عشق ماشین هستند.

افرادی هم بوده‌اند که قصد تیونینگ‌کردن خودرویشان را داشته‌اند، اما وقتی قیمت داده‌ایم، از این کار پشیمان شده‌اند یا این‌که به تغییرات جزیی اکتفا کرده‌اند. مشتریان ما اغلب کسانی هستند که عشق ماشین‌اند و دلشان می‌خواهد خودرو‌های متفاوتی داشته باشند. به همین دلیل گرانی قطعات و دستمزد هم روی کار ما تاثیری نداشته و مشتریان خاص خودمان را داریم.