(تصاویر) بز آلپاین؛ بزرگترین تولیدکننده شیر دنیا با ۱۰۰۰ کیلو شیردهی در سال

آلپاین یک نژاد متوسط تا بزرگ از بز‌های اهلی است که به دلیل توانایی شیردهی بسیار خوبش شناخته شده است. آن‌ها هیچ رنگ یا علامت مشخصی ندارند. آن‌ها دارای شاخ، نیمرخ مستقیم و گوش‌های بلند هستند.

منشا این نژاد کوه‌های آلپ فرانسه است. وزن بالغ میش آلپاین حدود ۶۱ کیلوگرم و قد آن‌ها در ناحیه کتف حدود ۷۶ سانتی متر است. بز‌های آلپ می‌توانند از سفید یا خاکستری تا قهوه‌ای و سیاه متغیر باشند. بز‌های آلپاین بز‌های شیرده سنگینی محسوب می‌شوند. شیر آن‌ها را می‌توان به کره، پنیر، صابون، بستنی یا هر محصول لبنی دیگری که معمولاً از شیر گاو تهیه می‌شود، تبدیل کرد. آن‌ها اغلب هم برای تولید لبنیات در قالب تجاری و هم شیر خانگی استفاده می‌شوند.

ویژگی‌های بز آلپاین

بز‌های آلپاین یا آلپ نژادی با جثه متوسط تا بزرگ هستند. قد نر‌ها تا کتف بیش از ۸۱ سانتی‌متر و ماده‌ها بیش از ۷۶ سانتی‌متر است. مو‌های آن‌ها کوتاه تا متوسط است و در همه رنگ‌ها و ترکیبات رنگی موجود هستند. آن‌ها گوش‌های راست و نمای مستقیم دارند و به‌عنوان «هوشیار باوقار» توصیف می‌شوند که به لطف طبیعت سرسخت خود، توانایی سازگاری با هر آب و هوایی را دارند. آن‌ها تنها نژادی هستند که گوش‌های بلندی دارند که در همه رنگ‌ها و ترکیب‌های رنگی وجود دارد.

میزان بلوغ جنسی در بین بز‌های آلپاین برای بزغاله ماده چهار تا پنج ماه و برای بزغاله‌های نر ۵ تا ۶ ماه پس از تولد است. با این حال، بچه‌های ماده نباید تا زمانی که حداقل ۷۵ تا ۸۰ پوند وزن دارند، جفت‌گیری کنند. بارداری یک میش آلپاین ۱۴۵ تا ۱۵۵ روز طول می‌کشد و میانگین آن ۱۵۰ روز است. زایمان دوقلو در بین بز‌های آلپاین بسیار رایج است، اما تک نیز رواج دارد و حتی گا‌ها مشاهده شده که پنج قلو نیز می‌زایند. 

بز‌های آلپاین دوستانه و بسیار کنجکاو هستند، اما می‌توانند مستقل و با اراده باشند. انجمن بز‌های شیری آمریکا بز‌های کاملا سفید و نیز الگوی بز توگنبورگ را به عنوان آلپاین شناسایی نمی‌کند. 

تولید شیر بز آلپاین

بز آلپاین که به خاطر شیرش شناخته می‌شود، به خاطر تولید لبنیات غنی اش نیز معروف است. بز‌های آلپاین به دلیل خلق و خوی مطیع، تولید شیر با کیفیت و شیردهی طولانی در صنایع لبنی بسیار محبوب هستند.

شیر آلپاین دارای محتوای چربی نسبتاً کم است و میانگین درصد چربی آن ۳.۴ درصد است. قند بیشتری نسبت به شیر گاو دارد، اما از نظر میزان پروتئین تعادل خود را حفظ می‌کند. شیر بز آلپاین دارای ۲.۳ گرم پروتئین در هر ۲۵۰ میلی لیتر است در حالی که شیر گاو دارای ۳.۴ گرم است. میزان پروتئین بالاتر همیشه خوب نیست، زیرا کالری بیشتری را با محتوای چربی افزایش می‌دهد.

در مقایسه با شیر بز سانن، از تمام جنبه‌های تغذیه‌ای بالاتر است، به جز محتوای چربی، که آن را به انتخاب بسیار سالم تری تبدیل می‌کند. 

بز‌های آلپاین در کنار بز‌های سانن و توگنبورگ برترین تولیدکنندگان شیر هستند. آن‌ها به دلیل چربی پایین از دو مورد دیگر متمایز می‌شوند. این امر ارتباط مستقیم بین وزن حیوان و محیط زندگی آن را نشان می‌دهد. وزن بز نوبی در زمان بلوغ به اندازه وزن آلپاین است، با این حال نسبت به بز‌های آلپاین، شیر کمتری تولید می‌کند و حاوی نسبت بیشتری از چربی است.

دوره‌های اوج تولید شیر پس از چهار تا شش هفته پس از زایمان رخ می‌دهد. وزن مطلوبی که یک بز در آن شیر بهینه تولید می‌کند حداقل ۵۸ کیلوگرم است. برای بز آلپاین، این عدد بالاتر از ۶۱ کیلوگرم است و ۹۷۰ کیلوگرم شیر در هر دوره شیردهی تولید می‌کند. تغذیه خوب، روش‌های صحیح شیردوشی، مدیریت تولید مثل و کنترل بیماری نیز عواملی هستند که در افزایش تولید شیر بز آلپاین نقش دارند.

برای تولید بهینه لبنیات چهار الزام وجود دارد که باید حتما فراهم شوند. بز‌های شیری باید در شرایط خاصی نگهداری شوند تا تولید شیر آن‌ها از تغییرات نمصون بماند. تغییر در عوامل خارجی می‌تواند باعث کاهش تولید شیر به دلیل فشار وارده به بز برای سازگاری با این تغییرات شود. چهار عامل برای تولید بهینه عبارتند از: تهویه کافی، بستر‌های خشک، تغذیه و تامین آب بدون آلودگی، حداقل کار و مزاحمت.

دمایی که شیر در آن در بهترین حالت خود باقی خواهد ماند، ۴.۴ درجه سانتیگراد است. شیر باید بلافاصله خنک شود تا باکتری اضافی در آن رشد نکند. باکتری‌های شیر گرم با سرعت بیشتری رشد می‌کنند و تکثیر می‌شوند به طوری که شیر فاسد می‌شود. شیری که در یخچال نگهداری می‌شود حدود سه تا چهار هفته ماندگاری دارد. یخ زدن شیر باعث افزایش ماندگاری آن در حدود چهار تا پنج هفته می‌شود.

منبع: راز بقا