چرا بعد از غذا خوردن احساس خستگی می‌کنید؟
دلایل متعددی برای احساس سنگینی و خستگی بعد از غذا خوردن وجود دارد، اما این حالت زمانی هشداردهنده می‌شود که هر روز آن را تجربه کنید. در ادامه دلایل اصلی آن را می‌خوانید:
فرادید | احساس خستگی بعد از غذا خوردن بسیار رایج است و بیشتر بعد از وعده‌ی ناهار این احساس به سراغ ما می‌آید. آیا این احساس طبیعی است؟
بله، اما احساس خستگیِ «مداوم» بعد از غذا خوردن می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل نهفته باشد.
به گزارش فرادید؛ خبر خوب اینست که برای اجتناب از احساس خستگی بعد از خوردن غذا راه‌های ساده‌ای وجود دارد؛ بنابراین اگر شما هم برایتان سوال شده که چرا معمولاً بعد از غذا خوردن احساس سنگینی و خستگی می‌کنید در ادامه‌ی این مطلب دلایل اصلی و همچنین راه‌های موثر برای اجتناب از آن را می‌خوانید.
حجم غذایی که خورده‌اید زیاد بوده است
اگر تا به حال حس خواب‌آلودگی بعد از ناهار را تجربه کرده‌اید احتمالاً دلیل آن حجم زیاد غذایی بوده که خورده‌اید. چراییِ این پدیده ساده است: بدن شما برای هضمِ حجم زیاد غذایی که خورده‌اید به انرژی زیادی نیاز دارد، بنابراین هر قدر حجم غذا بیشتر باشد، احتمال خواب‌آلودگی شما بعد از خوردن غذا بیشتر می‌شود.
این بخشِ طبیعیِ پروسه‌ی هضم است
هضم کلِ غذا در روده ۲ ساعت طول می‌کشد و به همین دلیل معمولاً پس از خوردن غذا احساس خواب‌آلودگی می‌کنید. این حالت را به ویژه بعد از وعده‌ی ناهار احساس می‌کنیم، چون معمولاً مدت کوتاهی پس از ناهار به سراغ کار یا وظایف روزانه برمی‌گردیم، اما احساس می‌کنیم انرژی کافی نداریم. افزون بر این، کیفیت غذایی که می‌خورید بر میزان انرژی که بعد از غذا خواهید داشت اثر می‌گذارد.
بیش از حد غذا‌های فرآوری‌شده می‌خورید
غذا‌های سرشار از چربی اشباع‌شده، کربوهیدرات‌های ساده و طعم‌های مصنوعی (مانند غذا‌های ناسالم) ارزش غذایی پایینی دارند و فقط بدن شما را با مقادیر زیادی کالری اشباع می‌کنند. علاوه بر زمانی که باید صرفِ هضم آن‌ها شود، مقادیر زیاد کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها ثباتِ قند خون را بهم می‌زند و سبب افزایش دائمی آن می‌شود و این دلیلِ افتِ مداومِ انرژی در بعد از ظهرهاست.
غذا‌های سرشار از پروتئین و کربوهیدارت خورده‌اید
شما هر روز باید پروتئین و کربوهیدرات را به مقدار «کافی» مصرف کنید. فکر نکنید باید پروتئینِ کمتری مصرف کنید یا کربوهیدرات‌ها را حذف کنید. در واقع، این مواد جلوی هوس دائمی شما در طول روز را می‌گیرند و در کل شما را سلامت نگه می‌دارند. با وجود این، این نکته قابل‌توجه است که غذا‌های خاصی هستند که با خوردنشان احساس خواب‌آلودگی می‌کنید.
غذا‌های غنی از پروتئین مانند قزل‌آلا، مرغ، محصولات لبنی، سویا، تخم‌مرغ و انواع دانه‌ها سطوحِ تریپتوفانِ بالاتری دارند. این اسید آمینه در غذا‌های غنی از کربوهیدرات از قبیل پاستا، برنج، نان سفید، کراکر و شیرینی‌های فرآوری‌شده هم وجود دارد. تریپتوفان در تولیدِ سروتونین به بدن کمک می‌کند، هورمونی که به ما آرامش می‌دهد. برخی دانشمندان به این نتیجه دست یافتند که علت خستگی افراد بعد از غذا خوردن اینست که بدن آن‌ها سروتونین بیشتری تولید کرده است.
شاید قند خون شما بالا رفته باشد
بالا و پایین رفتنِ سطوح قند خون کاملاً طبیعیست، اما افزایش ناسالم قند می‌تواند سبب افت انرژی رسواکننده‌ای شود. دلیل وقوع این امر، ورودِ مقادیرِ ناگهانی و زیادِ قند به خون شماست که بدن را وادار به ذخیره‌ی آن می‌کند و این عمل نیز سطح قند خون بسیار پایینی برای فرد باقی می‌گذارد و در نتیجه ولع او را نسبت به خوردن غذا‌های شیرین بیشتر می‌کند. این چرخه‌ی معیوبی است که قطعاً هیچ‌کس مایل به تجربه‌ی آن نیست.
شما وعده‌های غذایی را حذف می‌کنید
نخوردن غذا به میزان کافی در طول روز یا حتی حذف وعده‌های غذایی هم یک دلیل بسیار رایجِ احساس خستگی پس از غذا خوردن است. گاهی‌اوقات تا یک وعده‌ی غذایی را حذف نکرده باشیم متوجه نمی‌شویم چه میزان از سطوح انرژی ما کاسته می‌شود.
مطالعات نشان می‌دهد غذا نخوردن در ساعات عادی (گرسنگی کشیدن) یکی از دلایل احساس خستگی، کمبود انرژی و میل به پرخوری در وعده‌ی غذایی بعدی است. در نتیجه‌ی این گرسنگی و وعده‌ی غذاییِ پرحجمِ بعدی احساس خواب‌آلودگی ایجاد می‌شود.
محرک‌هایی مانند کافئین مصرف می‌کنید
هیچ ایرادی ندارد روز خود را با نوشیدنی مورد علاقه‌تان که شاید یک فنجان قهوه باشد آغاز کنید. قهوه به شما توانایی هشیار ماندن در طول روز را می‌دهد، اما مصرف بیش از حد قهوه در یک روز نتیجه‌ی معکوس داده و باعث می‌شود احساس خواب‌آلودگی کنید.
می‌پرسید چرا کافئین باعث احساس خستگی می‌شود؟ جواب ساده‌ست: در نهایت اثرِ انرژی‌زایِ کافئین با مصرف بیش از حد خنثی خواهد شد. این خنثی شدن را در طول روز، حینِ استراحتِ بعد از ظهر یا بعد از صرف ناهار احساس می‌کنید.
کمبود تحرک و ورزش دارید
شاید این دلیل به ظاهر با خواب‌آلودگی ارتباط مستقیمی نداشته باشد، اما دارد. وقتی از نظر فیزیکی فعال نباشید، بدن شما برای عملکرد خوب و کمک به هشیار ماندن شما از انرژی لازم برخوردار نخواهد بود. ورزش نکردن احساس خستگی و بدخلقی شما را تشدید می‌کند.
الگوی خواب شما ضعیف است
دلیل دیگر احساس خستگی بعد از غذا خوردن شاید خوب نخوابیدن شما باشد. فکرش را که کنید این یک امر بدیهی است. بدن ما برای عملکرد بهینه و حفظ انرژی به استراحت کافی نیاز دارد. به همین دلیل، اگر شب به اندازه‌ی کافی نخوابیده باشید، آن روز میل شما به غذا خوردن بیشتر می‌شود، درنتیجه بعد از غذا خوردن به دلیل پرخوری، ساعاتِ بعد از ظهر احساس خواب‌آلودگی می‌کنید.
دیگر مشکلات سلامتی
خستگی مفرط بعد از غذا خوردن ممکن است با مشکلات سلامتی نهفته‌ای در ارتباط باشد که در ادامه می‌خوانید:
دیابت
بیماران دیابتی به دلیل سطوح غیرعادی قند خون بعد از غذا خوردن با احساس خستگی دست و پنجه نرم می‌کنند. وقتی سطح قند خون آن‌ها بیش از حد پایین یا بالا است، سرگیجه، انرژی کم و خستگی دو چندان شده را تجربه می‌کنند.
کم‌خونی
وقتی بدن شما دچار کمبود مواد مغذی خاص از قبیل آهن، فولات و ویتامین ب-۱۲ باشد، نشانه‌های کم‌خونی را تجربه خواهید کرد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که شمار گلبول‌های قرمز خون در بدن شما بیش از حد پایین باشد. یکی از نشانه‌های اصلی آن احساس خستگی شدید و سرگیجه است.
عدم‌تحمل غذا یا آلرژی
شاید نشنیده باشید که خواب‌آلودگی زیاد می‌تواند نشانه‌ای از آلرژی یا عدم‌تحمل غذا باشد. داشتن مشکلات گوارشی از قبیل اسهال و استفراغ همیشه نشانه‌ی آلرژی‌ها نیست. عدم‌تحمل غذا می‌تواند به شکل‌های مختلفی بروز کند. به همین دلیل بهترین کار اینست که برای سنجش این نشانه‌ها به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات تیروئید
کسانی که عدم‌تعادل هورمونی مرتبط با تیروئیدشان دارند خواب‌آلودگی زیاد یا اختلالات خواب دارند. این نشانه توام با نشانه‌های دیگری از جمله کاهش وزن، حرکات نامنظم روده و حتی ضعف عضلانی است.
وقفه‌ی تنفسی در خواب
آپنه یا وقفه‌ی تنفسی در خواب حالت نادری است که در آن فرد در خواب دچار مشکلات تنفسی می‌شود. این وقفه‌ی مداوم در خواب منجر به این می‌شود که روز بعد خستگی زیادی احساس کنید. عوامل زیادی سبب وقوع وقفه‌ی تنفسی در خواب می‌شوند، اما در بیشتر موارد این مشکل با چاقی و فشار خون بالا مرتبط است.
بیماری سلیاک
عدم‌تحمل گلوتن دلیل دیگرِ خستگیِ بیش از حدِ معمول است، به ویژه بعد از غذا خوردن و دلیل آن مشکلِ بدن در هضم غذا‌های گلوتن‌دار است. بنابراین، مواد مغذی کمتری جذب بدن می‌شود و روده مدام تحریک می‌شود. یکی از نشانه‌های اصلی این بیماری خستگی است.
چگونه از خستگی بعد از غذا خوردن اجتناب کنیم
احساس خستگی بعد از هر بار غذا خوردن آزاردهنده است و گاهی‌اوقات می‌تواند اثر قابل‌توجهی روی سبک زندگی بگذارد. در ادامه روش‌های اجتناب از احساس خستگی بعد از غذا خوردن را می‌خوانید:
آب کافی بنوشید
نوشیدن آب کافی برای حفظ عملکردِ خوبِ بدن ضروری است. وقتی آب کافی بنوشید، متابولیسم شما تقویت می‌شود و خستگی کمتری احساس می‌کنید، در نتیجه انرژی شما هم بیشتر خواهد شد.
مصرف بیشترِ غذا‌های سالم و کامل و مصرف کمتر شکر‌های تصفیه‌شده
یکی از اهداف شما باید متعادل کردن سطوح قند خونتان باشد. برای رسیدن به این هدف حتماً باید به اندازه‌ی کافی غذای سالم و کامل مصرف کنید و مصرف غذا‌های فرآوری‌شده را کاهش دهید. خوردن غذای سالم و کامل خطرِ افزایشِ ناگهانیِ قند خون، ولعِ غذایی و افتِ انرژی را کم می‌کند.
خوردن غذای «کافی» برای رفع گرسنی
تمرین خوردنِ حسی بسیار موثر است، چون نه تنها به متعادل نگهداشتن وزن بلکه به هضم غذای شما کمک می‌کند و انرژیتان را بالا می‌برد. شما باید زمانی دست از غذا خوردن بکشید که گرسنگی‌تان رفع شده باشد نه اینکه سیر شوید. خوردن غذا بیش از حدی که بدنتان به آن نیاز دارد در یک وعده‌ی غذایی پرخوری است و شما را بعد از اتمام غذا خوردن دچار احساس خواب‌آلودگی و سنگینی می‌کند.
اجتناب از گرسنگی کشیدن یا حذف وعده‌های غذایی
مشکل بزرگ دیگری که باید از آن اجتناب کنید همین است. وقتی در ساعات منظم غذا بخورید بدن شما در تمام طول روز انرژی بیشتری خواهد داشت. سعی نکنید گرسنگی را تحمل کنید، چون منجر به پرخوری در وعده‌ی بعدی می‌شود و نهایتاً احساس خستگی بعد از غذا خوردن خواهید داشت.
به طور منظم ورزش کنید
تا جایی که می‌توانید فعال باقی بمانید. برای سالم ماندن نیازی به دوی ماراتون نیست، همین که هر روز به طور منظم ورزش‌های پایه را انجام دهید برای بالا رفتن سطوح انرژیتان کافیست.
به اندازه‌ی کافی بخوابید
خواب کافی همیشه برای بدن مفید است. خواب باکیفیت حداقل ۷ تا ۹ ساعت است. سعی کنید قبل از خواب شام نخورید، هر چیزی که باعث هواس‌پرتی شما می‌شود کنار بگذارید و نور‌های محیط را به حداقل برسانید تا کیفیت خوابتان را بالا ببرید.
کافئین را به اعتدال مصرف کنید
اگر عادت دارید روزتان را با یک فنجان قهوه شروع کنید ایرادی ندارد، اما به خاطر داشته باشید که نوشیدن حدود ۲ تا ۳ فنجان در یک روز برای انرژی گرفتن کافیست. در صورتی که بیش از این مقدار بنوشید مشکل‌ساز خواهد شد.
رژیم غذایی متعادل داشته باشید
خوردن کافیِ غذا‌های مغذی برای تقویت انرژی و کارکرد بدن ضرورت دارد. در تمام وعده‌های غذایی پروتئین، فیبر‌ها و چربی‌های سالم را بگنجانید. سعی کنید بشقاب غذای شما متعادل و رنگارنگ باشد.
نتیجه‌گیری
اگرچه احساس خستگی بعد از غذا طبیعیست، اما عادت‌هایی در سبک زندگی همه‌ی ما وجود دارد که می‌توانیم با اصلاح آن‌ها جلوی این خستگی‌ها را بگیریم. اگر بعد از صرف غذا بیش از حدِ معمول احساس خستگی می‌کنید به این فکر کنید که آیا تغذیه‌ی باکیفیت، تحرکِ روزانه، استراحت کافی و معاینات پزشکی را رعایت کرده‌اید یا نه.
منبع: Lifehack
