این کِرم‌ها می‌توانند «پلاستیک» را بخورند و چاق شوند
حدود دو هزار «کرم موم‌خوار» می‌توانند در مدت تنها ۲۴ ساعت، یک کیسه کامل پلی‌اتیلنی را تجزیه کنند.
فرادید| لاروهای بید موم‌خوار (گونه‌ای با نام علمی Galleria mellonella) که به آن‌ها «کرم‌های موم» گفته می‌شود، از معدود جانورانی هستند که می‌توانند پلاستیک پلی‌اتیلن را بخورند و تجزیه کنند؛ ماده‌ای شیمیایی و بسیار مقاوم که ممکن است دهه‌ها یا حتی قرن‌ها طول بکشد تا در طبیعت تجزیه شود.
به گزارش فرادید؛ قابلیت خارق‌العاده‌ی این کرم‌ها برای خوردن پلاستیک نخستین‌بار در سال ۲۰۱۷ کشف شد. حالا پژوهش تازه‌ای بررسی کرده که این رژیم پلاستیکی چه تأثیری بر سلامت کرم‌ها دارد. هدف این مطالعه، بررسی امکان استفاده از این کرم‌ها در پروژه‌های پاک‌سازی پلاستیک است.
دکتر برایان کسون، استاد زیست‌شناسی حشرات در دانشگاه برندون کانادا، می‌گوید: «حدود دو هزار کرم موم‌خوار می‌توانند در مدت تنها ۲۴ ساعت، یک کیسه کامل پلی‌اتیلنی را تجزیه کنند. البته افزودن محرک‌های غذایی مثل قندها، می‌تواند تعداد کرم‌های مورد نیاز را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.»
او تأکید می‌کند: «درک سازوکارهای زیستی و تأثیرات این فرآیند بر سلامت کرم‌ها برای استفاده از آن‌ها در مقیاس وسیع، بسیار مهم است.»
راز این توانایی در آنزیم‌هایی نهفته است که در بزاق کرم‌ها وجود دارد. این آنزیم‌ها پلاستیک را اکسید و تجزیه می‌کنند. به‌نظر می‌رسد این کرم‌ها این توانایی را به‌دلیل زندگی در کندوهای زنبورعسل و تغذیه از موم (که ساختاری شیمیایی مشابه پلاستیک دارد) به‌دست آورده‌اند.
پژوهش جدید نشان داده که این کرم‌ها حتی می‌توانند پلاستیک را به چربی تبدیل کرده و در بدن خود ذخیره کنند. دکتر کسون می‌گوید: «این فرایند مثل خوردن گوشت قرمز در انسان است؛ وقتی چربی زیاد مصرف شود، به‌جای استفاده برای انرژی، در بافت چربی بدن ذخیره می‌شود.»
اما زندگی فقط با پلاستیک اصلاً سالم نیست! کرم‌هایی که فقط پلاستیک می‌خورند، بعد از چند روز می‌میرند و وزن زیادی از دست می‌دهند.
به عبارت دیگر، ریختن کرم‌ها روی توده‌های زباله‌ی پلاستیکی نمی‌تواند راه‌حل ساده یا پایدار بحران آلودگی باشد. با این حال، پژوهشگران معتقدند هنوز می‌توان از این موجودات برای کاهش آلودگی بهره برد:
۱. پرورش گسترده‌ی کرم‌ها با رژیم ترکیبی پلاستیک و مواد دیگر در چارچوب اقتصاد چرخه‌ای.
۲. شبیه‌سازی فرایند تجزیه‌ی پلاستیک در خارج از بدن کرم، برای استفاده صنعتی.
همچنین پرورش انبوه کرم‌ها می‌تواند منبعی برای تولید خوراک ماهی در صنایع غذایی باشد.
چه بسا روزی پلاستیک‌های معلق در اقیانوس‌ها با کمک کرم‌ها تجزیه شده، به غذای ماهی‌ها بازگردد؛ و این‌گونه چرخه زندگی ادامه پیدا کند.
این پژوهش تازه قرار است در کنفرانس سالانه انجمن زیست‌شناسی تجربی در تاریخ ۸ ژوئیه ۲۰۲۵ در شهر آنتورپ ارائه شود.
