خنجر 4 هزارساله، اجاق و استخوان انسان؛ اکتشافاتی در یکی از غارهای ایتالیا
این خنجر که یکی از چندین اثر باستانی کشف‌شده در غار تینا جاما است، در کنار یافته‌های دیگر، به شناسایی قدمت و مهارت‌های فنی گروه‌های مختلف مردمی که در زمان‌های مختلف بین ۹۰۰۰ تا ۴۰۰۰ سال پیش در غار سکونت داشتند، کمک می‌کند.
فرادید| باستان‌شناسان در اعماق غاری در ایتالیا یک خنجر مسی ۴۰۰۰ ساله و قطعات جمجمه انسان را کشف کردند. این غار به روشنی برای تدفین استفاده شده، اما بقایای یک اجاق باستانی نیز در آن یافت شده است. فدریکو برناردینی، باستان‌شناس دانشگاه کا فوسکاری در ونیز گفته: «لحظه‌ای که ما خنجر را کشف کردیم فراموش‌نشدنی بود. ما به سختی می‌توانستیم باور کنیم. یافتن مصنوعات فلزی، به ویژه یک خنجر، در این محیط کاملاً غیرمنتظره بود.»
به گزارش فرادید، تدفین در غارها یا پناهگاه‌های صخره‌ای آن زمان در این منطقه رایج بوده (بین ۴۵۰۰ تا ۴۰۰۰ سال پیش، اواخر عصر مس). برناردینی که حفاری دانشگاه را با مشارکت سایر موسسات و مقامات ایتالیایی و اسلوونیایی رهبری کرده گفته که کشف خنجر در این مکان غیرمنتظره بود چون چنین یافته‌های نادری از این دوره‌ها معمولاً در مکان‌های عبادت یافت می‌شوند.
«همانطور که ما با دقت لایه‌های نهایی خاک را جدا کردیم، درخشش مس توجه ما را به خود جلب کرد.»
این خنجر یکی از چندین اثر باستانی کشف‌شده در غار تینا جاما، در «فلات کارست» از سنگ‌های آهکی روباز و هوازده‌ی شدید در امتداد مرز شمال شرقی ایتالیا با اسلوونی است. خنجر در کنار یافته‌های دیگر به شناسایی قدمت و مهارت‌های فنی گروه‌های مختلف مردمی که در زمان‌های مختلف بین ۹۰۰۰ تا ۴۰۰۰ سال پیش در غار سکونت داشتند، کمک می‌کند.
برناردینی گفته: «تحقیقات هنوز ادامه دارد، اما هر چه تا الان یافتیم به ما اجازه میدهد اطلاعات ارزشمندی برای بازسازی ماقبل‌تاریخ منطقه بدست آوریم.»
تیغه‌ی خنجر مسی به یک زبانه متصل است تا آن را در دسته‌ای از جنس چوب یا استخوان محکم کند. اما دسته پوسیده شده و دیگر وجود ندارد.
کاوش‌ها در غار تینا جاما نزدیک شهر اسگونیکو در منطقه تریست ایتالیا توسط باستان‌شناسان ایتالیایی و اسلوونیایی در حال انجام است.
خاک حاصل از حفاری‌ها با دقت به کمک یک صفحه فلزی الک می‌شود تا اطمینان حاصل شود هیچ گونه آثار مهم یا قطعات استخوانی نادیده گرفته نشود.
غار باستانی
در کاوش‌ها، لایه‌هایی از مراحل پایانی عصر مس و آغاز عصر برنز (پیش از مشخص شدن راز افزودن قلع به مس برای ساختن مفرغ) کشف شده است.
النا لگیسا، باستان‌شناس آکادمی علوم و هنر اسلوونی که رهبری تیم اسلوونی را بر عهده دارد، گفته: «به طور خاص، یافته‌های نیمه دوم هزاره سوم پیش از میلاد برای درک تحولات فنی، فرهنگی و اجتماعی اروپای آن زمان بسیار مهم هستند.»
باستان‌شناسان حین حفاری غار از یک رویکرد روش‌شناختی دقیق از جمله استفاده از فوتوگرامتری ساختار-از-حرکت برای ایجاد نقشه‌های سه‌بعدی مجازی از تصاویر دوبعدی، استفاده می‌کنند. علاوه بر این، خاک را با دقت با سرند ۱ میلی‌متری الک می‌کنند تا بتوانند تا حد امکان اطلاعات جمع‌آوری کنند.
بقایای انسان در غار شامل این استخوان فک می‌شود که گمان می‌رود مربوط به عصر آهن این منطقه در حدود ۳۰۰۰ سال پیش باشد
تیم باستان‌شناسی این نوک تیر از جنس سنگ چخماق را نیز در غار تینا جاما پیدا کرد که تصور می‌شود قدمت آن به عصر مس، بیش از ۴۰۰۰ سال پیش می‌رسد
باستان‌شناسان این صدف‌های سوراخ‌دار را پیدا کردند که شاید آن را به عنوان زیورآلات با نخ می‌پوشیدند. قدمت آن‌ها مربوط به دوره نوسنگی، یعنی بیش از ۷۰۰۰ سال پیش است
سنگ‌های مرموز
یکی از عجیب‌ترین ویژگی‌های غار تینا جاما، سازه‌ایست که ورودی آن را با تخته‌سنگ و بلوک بسته شده است. گمان می‌رود قدمت آن بین ۲۰۰۰ تا ۱۵۰۰ قبل از میلاد یا تا ۵۰۰ سال پس از قرار دادن خنجر در آنجا باشد.
هدف این سازه روشن نشده اما شاید برای محافظت از فضای داخلی غار در برابر بادهای قوی و سردی که هر زمستان در این منطقه از شمال شرقی می‌وزد ساخته شده باشد. باستان‌شناسان حدس می‌زنند ممکن است این سازه مربوط به تدفین درون غار باشد، زیرا قطعات جمجمه انسان نزدیک آن پیدا شده است.
برناردینی گفته: «تکه‌های جمجمه نشان میدهد از این غار در زمان‌های خاص به عنوان محل دفن استفاده میشده، اگرچه برای درک بهتر زمان‌شناسی و ارتباط احتمالی آن‌ها با ساختار سنگی باید منتظر قدمت‌یابی رادیوکربنی باشیم.»
در این کاوش‌ها یک «اجاق» یا شومینه که به نظر می‌رسد قدیمی‌تر از بنای سنگی ورودی غار است، پیدا شده است. برناردینی در اینباره گفته: «پیش از ساخت سازه‌ی سنگی، گروه‌هایی از مردم از ورودی غار استفاده می‌کردند. بر اساس یافته‌های بخش سوم، به نظر می‌رسد این گروه‌ها با فرهنگ سِتینا از منطقه دالماسی در کرواسی امروزی ارتباط دارند.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
