تذکره‌الاولیا عطار نیشابوری؛ درس زندگی با سلطان العارفین؛ «کارتان را به نحو احسن انجام بدهید!»
عطار نیشابوری از آن دست از عارفان ایرانی است که خوشبختانه آثار بسیاری از او به جا مانده است. در این میان، تذکره‌الاولیا، جان سخن عطار نیشابوری را در بر دارد.
فرادید| با وجود این که اطلاعات دقیقی از زندگی عطار در دست نیست، اما آثار عطار از مهم‌ترین متون عرفانی تاریخ ادبیات است. عطار یکی از والاترین نمودهای نثر کلاسیک فارسی را در کتاب تذکره‌الاولیا به نمایش گذاشته است که خواندن آن علاوه بر حظ ادبی سرشار از لطایف معنوی نیز هست.
به گزارش فرادید، گذشت زمان نه تنها گرد کدورت بر چهره ادبیات کلاسیک فارسی نپاشیده است که ارزش ادبیات فارسی را بیشتر کرده است و چه بسیارند آموزه‌هایی که در آثار بزرگان ادبیات ایران وجود دارند و هنوز هم می‌توانند برای ما راه‌گشا باشند.
تذکره‌الاولیا: ذکر جنید بغدادی، نقل جنید و دزد
تذکره‌الاولیا نیز مانند گلستان و بوستان سعدی و بسیاری از دیگر آثار حکمی ادبیات فارسی، سرشار از گنجینه‌های معنوی است. نگاه عطار در این کتاب بسیار عارفانه است و تا آنجا پیش می‌رود که عقایدی بعضا خلاف عقاید رایج عالمان زمانه‌اش دارد. در ذکری که برای شما انتخاب کرده‌ایم، عطار به ذکر خصایص جنید بغدادی از بزرگان صوفیه می‌پردازد و در بندی از این ذکر، به رفتار عجیب جنید با یک دزد اشاره می‌کند. این حکایت بیان‌گر تعهد به کار و حفظ اصول در کار است که چه بسا در کارهای دون شان انسان نیز اگر ممارست باشد، محلی از اعراب خواهد داشت.
نقلست که در بغداد دزدی را آویخته بودند. جنید برفت و پای او بوسه داد. ازو سؤال کردند گفت: هزار رحمت بر وی باد که در کار خود مرد بوده است و چنان این کار را به کمال رسانیده است که سر در سر آن کار کرده است.
و همچنین مواجهه جنید با دزدی دیگر:
نقل است که شبی دزدی به خانه جنید رفت، جز پیراهنی نیافت، برداشت و برفت. روز دیگر شیخ در بازار می‌گذشت پیراهن خود دید بدست دلالی که می‌فروخت. خریدار می‌گفت: آشنائی خواهم تا گواهی دهد که از آن توست تا بخرم. جنید برفت و گفت: من گواهی دهم که از آن اوست تا بخرید.
